"Hayat” diyor Balkan Naci İslimyeli yeni sergisi “Arka Yüz/Back Side” için hazırlanan videosunda, “Suçluluk duygusundan kaçmak için kullandığımız aksesuarlarla, giysilerle dolaştığımız bir ironik defile gibi”.  Sanatçıya göre, ayıplarımızı örtecek partnerler, kendimize attığımız yalanlar, sahte dostluklar da bu kaçıştaki eşlikçilerimiz, çoğu zaman podyumda düşmemize neden olan. “Suç” teması İslimyeli’nin en başat temalarından biri ve bu yeni sergisinde de baş köşeye oturuyor. Suç ve ‘yüzler’… Maskeli ve maskesiz yüzler, içerideki ya da dışarıdaki suçlular yahut suçsuzlar… Bu kavramları sorgulatan derin bir sergiye imza atıyor sanatçı, Nişantaşı'ndaki Bozlu Art Project’te.  

 

Sergideki işleri iki grupta toplamak mümkün. İlkindekilerin temel malzemesi, Hitler Almanyası dönemine ait birtakım posterler. Hitler’in himayesindeki bilim adamlarının çizdiği erkek portreleri bunlar. Saf Alman ırkını diğerlerinen ayırt etmek için çizilmiş, kan donduran portreler! Kafataslarındaki farklılıkla ayırt edilen bu grafik tarzı portreleri dağıtıyorlar dönemin Almanya’sında insanlara, aman yanılmasınlar, ayrım yapmakta zorlanmasınlar diye. Balkan Naci, bir araştırma sırasında eline geçen bu portrelerin hepsinin altına kendi yüzünü yerleştiriyor. Bu işlemle yüzler birbirine geçerken ayrım bulanıklaşıyor. Bu çalışmada sanatçının verdiği mesaj: “ Bütün ırklardanım ben. Bütün ırkların savunucusu, ahlaki temsilcisiyim”.

 

Diğer gruptaki eserlerinde ise hapishaneye girmiş ‘suçlu’ portreleri var.  Suçlu insanları tarif ederken, toplumsal değerlerle uzlaşamamalarına, dışlanmışlık ve ötekileştirilmişliklerine dikkat çeken İslimyeli, onları anlamaya çalışıyor ve soruyor da “Bir katil mesela… Neden o noktaya geldi, hangi şartlarda geldi?” Dostoyevki’ye referansla “Hepimiz herkes karşısında, her şeyden sorumluyuz, suçluyuz,” diyor.

 

 

Bu gruptaki çalışmalarında  suçlu portreleriyle Fayyum portrelerini üst üste koyuyor sanatçı, birkaçına da kendi portresini yerleştirerek. Fayyum portreleri, Mısır’ın Fayyum bölgesinde, yer altı mezarlıklarından çıkarılmış portreler. Ölüye, sonsuzluğa yaptığı yolculukta yol arkadaşlığı etsin diye yapılıp, mumyaların yanına ya da yüzüne konuyorlar.  Fayyumlardaki yüz ifadelerinin saflığı ve suçlu portrelerindeki maskesizlik iç içe geçiyor. Öte yandan fayyumlarda en güzel halleriyle ressamın karşısına oturup, ölümün farkındalığını taşıyarak poz veren insanlar ve sanatçının deyişiyle modern hayatın kaosu içinde suç işlediği için tutukluluk öncesi fotoğrafı çekilenler arasındaki diyalektik ilişkiye de dikkat çekiyor. Bu yüzleri üst üste getirerek hem çağlar arasına ilmekler atıyor sanatçı hem de yaşam-ölüm birlikteliğine…

 

Velhasıl, yüzlerimiz, suçluluk duygumuz ve suç kavramı üzerine baş döndürücü bir sergi hazırlamış Balkan Naci İslimyeli.  Serginin felsefesi, uzun uzun düşündürüyor insanı. Birçok soruyla ayrılacağınız kesin galeriden. Paha biçilmez sorularla...