Milliyet Sanat
Milliyet Sanat »Yazarlar » Filiz Aygündüz | Mutlu eden sergi
28 Kasım 2016 - 11:11
Türkiye İş Bankası Yayınları'nın hikâyesini anlatan '60 Yılın Sergisi' Kibele Sanat Galerisi'nde
Bazı sergiler vardır, onları gezdikten sonra sadece estetik bir haz duygusu almakla, sorular sormakla, yeni pencereler açmakla kalmaz bir de fazladan mutlu olursunuz. Anlattığı hikâye, sizi mutlu eden kaynaklara dokunmuştur çünkü. İşte bu sergilerden biri de Kibele Sanat Galerisi’nde açıldı: ‘60 Yılın Sergisi’. Türkiye İş Bankası Yayınları’nın 60 yıllık hikâyesini anlatıyor. Mutluluğu kitaplarda bulan insanlar için büyük bir şölen bu sergi.
 
Aslında her şey, İş Bankası’nın Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethinin 500. yıl dönümü için hazırladığı bir hatıra kitabıyla başlıyor. Kitap çıkıyor ama dağıtımda sorun yaşanıyor. Böyle olunca kurulduğu günden itibaren kültür ve sanata katkılarını sürdüren banka kendi yayınevini kurmaya karar veriyor. Bankanın üst düzey yöneticilerinden Ahmet Dallı ve Ferit Basmacı, yayınevinin başına geçmesi için Hasan Ali Yücel'i davet ediyorlar. İş Kültür Yayınları'nın temeli 250 bin TL'lik bir sermayeyle atılıyor. İlk kitap da ‘Zabit ve Kumandan ile Hasbihal’, Mustafa Kemal’in kitabı. Sergideki bir vitrinde bu sürecin yazışmalarını, yayınevinin karar defterini,  bilgi ve belgeleri, çoğu ilk kez ortaya çıkan fotoğraflarla birlikte görüyoruz. Bu dönemde Ahmet Hamdi Tanpınar'ın ‘Beş Şehir’ini de basıyor Yücel, Bedri Baykam'ın ilk kitabını da...
 
3-4 yıl kadar çalışıyor yayınevinde Hasan Ali Yücel. Vefatının ardından 10 yıl boyunca onun pozisyonuna kimse alınmıyor. Zaten öyle bir programlama yapmış ki, ölümünün ardından da kurduğu sistem işlemeye devam ediyor. Türkiye İş Bankası'nın Halkla ilişkiler Müdürlüğü'nü hayata geçiren kişi olan Vedat Koral işi üstleniyor bir süre. Onu banka memurlarından Ümit Yaşar Oğuzcan'ın 10 yıl sürecek dönemi izliyor. Oğuzcan, Âşık Veysel'in ‘Dostlar Beni Hatırlasın’ kitabını yayına hazırlıyor. Kitap kıyametler koparıp on binlerce satıyor. Sergide bu kitabın ilk baskılarından örnekler, insanın gözlerini dolduruyor. Görmediği için bir mühürle imzaladığı kitapları Veysel'in...
 
Mustafa Cezar'ın ‘Sanatta Batıya Açılış Ve Osman Hamdi’ kitabı da aynı dönemin ses getiren eserlerinden. Bu kitaptan sonra Osman Hamdi'nin değeri daha iyi anlaşılıyor. Cumhuriyet'in 50. Yılı dizisi yayımlanıyor ardından. ‘50 Yılın Türk Tiyatrosu’nu Metin And kaleme alıyor, ‘50 Yılın Türk Edebiyatı’nı Rauf Mutluay, ‘50 Yılın Türk Resim ve Heykeli’ni Nurullah Berk… Bu kitaplar yayımlandıktan sonra Türkiye çapında liselerin kütüphanelerine hediye olarak gönderiliyor. 
Çok sayıda ilke ev sahipliği yapıyor yayınevi. ‘Salah Bey Tarihi’ serisi ilk olarak İş Bankası Kültür Yayınları'ndan çıkıyor. Dıranas’ın 40 yıl boyunca beklenen şiirlerinden oluşan ilk kitap da... Melih Cevdet’in ‘Sözcükler’  kitabı sonra. Vee Murathan Mungan'ın ilk kitabı ‘Mahmud ile Yezida’.  
Aslında sadece kitap basmıyor İş Kültür Yayınları, Türk edebiyatının önemli bir bölümü burada doğuyor, köşe taşı olarak yerini alıyor.
 
Sergi mekânının duvarları kitap kapaklarıyla süslü. 60 yıl boyunca İş Kültür Yayınları'ndan çıkan 3650 kitabın kapaklarıyla.  Okuma odası alanındaki raflarda ise kitapların kendileri sergileniyor. Dileyen içlerinden birini alıp, ortadaki geniş masada okuyabiliyor.
 
Serginin en etkileyici bölümlerinden biri de yayınevinin yazarlarından Leyla Erbil'e ayrılan vitrin. Erbil'in kitaplarından örneklerin, Ahmed Arif'in kendisine yazdığı birkaç mektubun orijinalinin bulunduğu camekânın ardında, bir yün çorap dikkat çekiyor. Anadolu'nun motifleriyle rengârenk dokunmuş, Ahmed Arif'in annesinin Leyla Erbil için ördüğü… Giymiş de belli ki, topukları aşınmış, yamalanmış.
 
 
Sergide yayınevinin yazarları için kurulan stantlar da var. Yazarların özel eşyaları, İş Kültür'den çıkan kitapları bu standlarda sergileniyor. Can Yücel, Sunay Akın, Necati Tosuner, İlber Ortaylı, Bedri Rahmi, Sait Faik... Doğan Hızlan'ın standına papyonları asılmış. Attila İlhan'ınkinde daktilosu duruyor tüm heybetiyle. Brother marka. F Klavye…
 
Sergiyi küratörlerinden Ruken Kızıler şöyle özetliyor: "Müteferrika'dan bu yana bir yayınevinin 60 yıldır faaliyet verdiği bütün kitaplarının sergilendiği ilk sergi bu". Kitaplara sevgiliye dokunur gibi dokunan, kâğıt kokusuyla tüm kederinden arınan, bir hikâyenin peşine takılıp okyanuslar aşan, gerçek devriâlem neymiş bilen her okurun saatlerce kalacağı, çok mutlu olacağı bir sergi bu. Kendinizi bu deneyimden mahrum etmeyin isterim.