Kadim şehir İstanbul’da İmparator Büyük Konstantin tarafından büyük Hipodrom imar edildiğinde, zamanlardan 4. Yüzyıldı. Byzantion’u Nea Roma’ya dönüştürmenin bir bedeli vardı ve o bedellerden biri Hipodrom’du! Ve eğer Yeni Roma artık başkent Konstantinopolis olacaksa, bu şehrin en göz alıcı eseri de o olmalıydı… Büyük Konstantin bununla yetinmedi, yapıyı genişleterek imparatorluğunun dört yanından muhteşem eserler de getirtti. Spina duvarının yani hipodromun omurgasının üstünde bugün de yer alaneserlerden Dikilitaş (Obelisk) Mısır’dan, Yılanlı Sütun ise Delfi’deki Apollon tapınağından getirtilmişti. Aslında burada çok daha fazla eser vardı: Pagan ve Hıristiyan inançlarına yönelik eserler, efsane yarışçıların heykelleri, imparatorların anıtları vb…

Büyük Konstantin bu dünyadan gideli bin yıllar oldu. Ama biz onu hala Büyük Konstantin olarak anıyoruz. Çünkü bence büyüklüğü sanatın ölümsüz gücünü ta o zamanlardan keşfetmiş olmasında yatıyordu. Bugünkü çağdaş bakışla o zamanları değerlendirecek olsak, o dönemin İstanbul’u için bir ‘çağdaş sanat başkenti’, bir tür açık hava müzesi ve hatta Bienal şehri demek neredeyse işten değil.

O günlerden bugüne bir 2000 yıllık sıçrama yapalım. 14. Contemporary Istanbul’un geçen hafta gerçekleşen tanıtım toplantısında yönetim kurulu başkanı Ali Güreli, “İstanbul, 2002 ile 2005 arasında 3 müze açtı (Sabancı/İstanbul Modern/Pera), ancak 14 yıl sustu. Gelecek hafta Arter ile başlayacak olan İstanbul Resim ve Heykel Müzesi ile devam edecek, 2020’de İstanbul İslam Medeniyetleri Müzesi, GalataPort, Peninsula Hotel, Haliç Tersane, Atatürk Kültür Merkezi ve Taksim Meydanı düzenlemesi, 2021’de İstanbul Modern, İBB’nin 6 müzesi ve Haliç Tersane Projesi içinde 45 bin m2 Sadberk Hanım Müzesi ve bunların yanında şehirde yapımı devam eden birçok sanat ve etkinlik merkezleri ile İstanbul 3 yıl süren bir sanat ve kültür coşkusuna doğru yelkenlerini açtı. İstanbul dünyanın ilk beş sanat ve kültür şehirleri içine girecek. Bu projelerin yatırım değerleri $ 5.0 milyarın üzerindedir. İstanbul geleceğine 5 milyar dolar yatırım yapmaktadır. Bu yatırımların geri dönüşü ise turizm gelirlerinin katlanması yanında İstanbul’un hak ettiği, dünya metropollerinin en üst sırasında yer alması sonucunu doğuracaktır,” diye anlatıyor. Bunları dinleyen bir İstanbullunun içinin kıvançla dolmaması mümkün değil. İşte ben de o sırada Büyük Konstantin’i ve onun yarattığı sanat şehri İstanbul’u düşünüyorum bir yandan da. Ve kadim şehir İstanbul’un adeta DNA’sına kazınmış olan sanatın başkenti olma vasfının yeniden canlanmakta olduğunu sevinçle izliyorum.

O günden birkaç gün sonra ise 14. Contemporary Istanbul kapılarını ziyaretçilerine açıyor. İlk izlenimim bu yılki fuarın daha öncekilerden bile çok daha görkemli ve zengin oluşu…

 Galeri Nev İstanbul: Aras Seddigh - Benim İsimsiz Kelebeğim My Untitled Butterfly

22 ülkeden 74 galeri, 510 sanatçı ve 1400’den fazla çağdaş sanat eseri

Akbank ana sponsorluğunda Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı ile İstanbul Kongre Merkezi’nde 12-15 Eylül tarihleri arasında açık olacak fuarda, bu yıl 22 ülkeden, 74 galeri, 510 sanatçı ve 1400’den fazla çağdaş sanat eseri yer alıyor. Bu yıl kadrosuna Fransız sanat araştırmacısı ve küratör Anissa Touati’yi kattı. Touati’nin etkisi ise hemen fark ediliyor. Touati, kendi vizyonuna dair şunları söylüyor: “Contemporary Istanbul 14. Edisyonu için yeni ortaklıklar ve diyaloglar yoluyla Akdeniz'e yansıyarak bölgede ve uluslararası alanda bir fuara güçlü bir kimlik oluşturup, yerleştirmeyi amaçlayan bir dizi iş birliği peşinde koşacak. Bu yeni yol, ülkenin dinamizmini, tarihini ve jeolojik geçmişiyle bağlantılı bir coğrafi merkez olarak gösterecektir. Böylece Contemporary Istanbul, sanatçıların kariyerlerinin, katılımcı bölgelerden kurumların ve sergi yapımcılarının sürekli üretken olmalarını beslenmesiyle oynadığı rolü destekleyen bir güç olarak konumlandırılmaktadır.”

Bu yıl fuara 23 yeni galeri katılıyor.

Bu sene Contemporary Istanbul’da ilk kez Viyanalı galerilerin bir araya getirildiği “Art From Vienna” seçkisi yer alıyor. Bununla beraber fuara ilk kez katılacak yerli ve yabancı galeriler de mevcut. Örneğin bu yıl fuarda ilk kez Güney Afrika’dan galeriler yer alıyor. İki yıl önce Bucuresti Mall ile başlayan Galeri Destek Programı 14. edisyonda da Romanyalı galerilere olan katkısını sürdürüyor. Krea ise Portekizli galerilere verdiği desteği devam ettiriyor.

“Recent Acquistions” Son 2 Yılın Çağdaş Sanatına Işık Tutacak

Öte yandan fuarın en dikkat çeken bölümlerinden biri olan, küratörlüğünü Hasan Bülent Kahraman’ın üstlendiği Recent Acquisitions, çağdaş sanat koleksiyoncularının son iki yılda koleksiyonlarına kattıkları eserleri bir araya getiren özel bir seçki niteliğinde… 2016’nın önemli projelerinden “Collectors’ Stories” sergisinin devamı niteliğinde olmakla birlikte Türkiye’de çağdaş sanat eğilimleri hakkında yakın döneme ışık tutma özelliğine sahip.  Türkiye’nin önde gelen 42 koleksiyoncusunun ve 1 yabancı konuk koleksiyoncunun koleksiyonlarında yer alan eserleri yakından görme fırsatı sunmasının yanı sıra genç koleksiyonculara, sanata ilgi duyanlara da yol gösterme açısından da etkili olacak.

Yeni Medya Bölümünde Plugin 7. Kez düzenleniyor

Contemporary Istanbul bünyesinde gerçekleştirilen, dijital sanatlar ve yeni medya alanında sanatsal üretimleri bir araya getiren PLUGIN’in 7. Edisyonunda küratörlüğünü Esra Özkan üstleniyor. PLUGIN’in bu seneki konsepti RW. [material]... Dünyayı bilme, algılama, hissetme şekillerimizin güncel yaklaşımlarının temel koşullarından birini oluşturan teknoloji, sanat ile bir araya gelerek Akdeniz havzasının kültürel unsurlarını Dünya’daki dijital sanatlar üretimleriyle harmanlıyor ve izleyiciye sunuyor. Sergi, sanatçının laboratuvarında ürettiği tüm yeni form anlayışlarını; izleyicinin beden etkileşimini, deneyimlediği yeni bilinç biçimlerini; RW. [material]’ın nereden geldiğini ve nasıl algılandığını, çevresindekilerle nasıl iletişime geçtiğini ele alıyor.

Makinelerin Gözünden Şehirler

Fuarın katlara yayılan geniş alanında, yerli ve yabancı galerilerin standları arasında tam anlamıyla bir tür ‘canlandırıcı huşu’ içinde dolaşırken, beni karşısına mıhlayan bir video işiyle karşılaşıyorum. 2015 yılında NASA’nın düzenlediği Mars Kolonisi adlı yarışmada 3’üncü olan ünlü Türk sanatçı ve mimar Güvenç Özel’in “Derin Şehir” adlı dijital eseri ilk kez Contemporary Istanbul’da sergileniyor. Özel’in, içinde yaşadığımız şehirlerde sürekli olarak insan faaliyetlerini ve kent formunu belgeleyip denetleyen makinelerin bu şehirleri nasıl gördüğü düşüncesinden yola çıkarak tasarladığı ve izleyicinin makinelerin zihni ile gövdesi arasındaki mekânı deneyimlemesine olanak tanıyan “Derin Şehir” adlı eseri, Contemporary Istanbul süresince Vodafone Red standında görülebilir.

CIF Dialogues’ta Akdenizlilik Kavramı Ele Alınacak

Bu yıl CIF Dialogues’da Akdenizlilik Kavramı üzerine konuşma programları da gerçekleştiriliyor. Art-O-Rama ile Contemporary Istanbul’un CIF Dialogues kapsamında ilk defa yaptığı iş birliği ile “Akdeniz Ufukları” temalı konuşma serileri geçmişten geleceğe Akdenizlilik kavramını ele alıyor. “Bir Zihniyet Olarak Akdeniz” kavramı kapsamında gerçekleşecek konuşamaların moderatörlüğünü Delfina Foundation direktör yardımcısı Salma Tuqan üstleniyor. Konuşmaların çıkış noktası Akdeniz havzasının konumu ve kültürel birikimiyle etrafındaki birçok toplumun geçmişini, şimdisini ve geleceğini inşa etmesine dayanıyor. Konuşma programı dışında Art-O-Rama ile yapılan işbirliği kapsamında Galerie Crève-Coeur, Paris&Marsilya; Duble V, Marsilya galerileri Contemporary Istanbul’da ağırlanıyor.

                                                                     Pilevneli & Pilevneli Project: Çarpışma (Xavier)

HOUSE OF BROTHERS ART TALKS

Rafine zevkler etrafında bir araya gelen üyelerden oluşan bir yaşam platformu olan Brothers topluluğu, sanata verdiği desteği 12-15 Eylül 2019 tarihleri arasındaki Contemporary Istanbul kapsamında sürdürüyor.

Brothers Contemporary Istanbul boyunca bu alanda ağırladığı konukları için Ferhan İstanbullu moderatörlüğünde sanat sohbetlerine imza atıyor. “House of Brothers Art Talks” başlıklı sanat sohbetleri Heykeltıraş Seçkin Pirim, küratör ve akademisyen Derya Yücel, koleksiyoner Muammer Brav, sanatçı Rugül Serbest ve Pi Art Works Kurucu Direktörü Yeşim Turanlı gibi sanat dünyasının önde gelen isimleri eşliğinde gerçekleştirilecek.

12.09 Perşembe

Seçkin Pirim - Heykeltraş

“Seçkin Pirim ile Üretim Dinamikleri Üzerine”

13.09 Cuma  

Derya Yücel - Küratör/Akademisyen

“Çağdaş Sanatçılara Yönelik Sergi ve Oluşumlar”

14.09 Cumartesi  

Muammer Brav - Koleksiyoner  & Rugül Serbest - Sanatçı

“Kişisel Bir Koleksiyon Hikayesi”

Contemporary Istanbul’da yer alan işleri anlatmaya ne bu yazının çerçevesi ne de tek bir günlük ziyaret yetmez. Tavsiyem odur ki birkaç sefer gidin ve sanatın büyüsünü her seferinde bambaşka detaylardan yakalayın. Tıpkı daha önce okuduğunuz bir kitabı bir daha okuduğunuzda fark ettiğiniz gibi, ilk bakışta görmediğiniz ayrıntıların güzelliğini keşfedin.

Fuardan ayrılırken bu kadim şehrin üstünde yükseldiği sağlam sanat temellerini ve ilk vizyonerlerini de düşünmeyi ihmal etmeyin. Ve bu mucize şehrin bin yıllardır bize sunduğu sürprizler için şükredip, gelecekte de bize sunacağı yeni armağanları heyecanla bekleyin.