NİL KURAL

 

Altın Palmiye’yi iki kere kazanan sayılı sinemacılar arasındaki Dardenne Kardeşlerin yeni filmi ‘İki Gün ve Bir Gece’ (Deux jours, une nuit), Türkiye’de bu cuma gösterime girdi. Politik sinemanın en güçlü temsilcilerinden Luc ve Jean-Pierre Dardenne, sade sinemalarıyla tek bir karaktere odaklanarak sosyal ve politik krizleri tüm berraklığıyla gözler önüne seriyorlar. Depresyon nedeniyle işinden izin alan Sandra (Marion Cotillard), geri dönmek istediğinde iş arkadaşlarının büyük çoğunluğunun kendisinin işe devam etmesi yerine yıllık primlerini seçtiğini öğrenir. Hafta sonu süresince onları ziyaret edip işe ihtiyacı olduğunu anlatacak, eğer yarısı primden vazgeçerse işine dönebilecektir. Dardenne Kardeşlerle, Cannes'da yarışan filmleri ‘İki Gün ve Bir Gece’yi konuştuk.

 

 

Luc Dardenne: Kesinlikle evet. 10 yıldır bizim yaşadığımız, Belçika’da duyduklarımızın yanı sıra Fransa, İtalya ve ABD’de olanlarla ilgili okuduklarımız başlangıç noktamız oldu. Sosyal ve ekonomik krizlerin doğurduğu hayat şartları insanlarda ayın sonunu getirememe korkusu oluşturdu. Bu korkuya gösterilen içgüdü ise kendini düşünmektir. Eğer kendi çıkarınıza odaklanırsanız, kendinizi kurtarabileceğinizi düşünürsünüz. Sandra’nın patronunun ya priminiz ya da Sandra’nın işine devam etmesi gibi seçim sunarken yararlandığı durum da bu korku.

 

 

Luc Dardenne: Film Cuma gününden pazartesiye kadar bir sürede geçiyor. Unutmamak lazım ki bir sorun olmasa Sandra pazartesi işine dönecekti yani depresyonu iyileşmişti. Cuma arkadaşlarının kararını öğreniyor ve bu bilgi onu yeniden depresyon şartlarına itiyor. Kocası onu depresyonun pençesine yeniden düşmemesi için tek yolun meslektaşlarını ziyaret etmesi olduğuna ikna ediyor. Filmde sonradan çıkardığımız ibr replik vardı. Kocası “Senin için Zanax, iş arkadaşların,” diyordu.

 

 

Luc Dardenne: Hayır ama her filmde daha uzun provalar yapmaya başladık.

 

 

Jean Pierre Dardenne: Bence insanların davranışlarını içinde bulundukları durumlar belirler, genelleme yapılamaz. Sandra yerine primi seçenlerin çoğu hem gündüz hem gece iki işte çalışıyorlar, bugün bir insanın hayatını kazanması kolay değil. 1200-1300 avro civarı bir maaş alıyorlar, bu, yeterli değil. Bu şartlar altında dayanışma kolay değil. Cesur olmak gerekiyor. Sandra da bunu anlıyor ve onları suçlanmıyor. Onlar kötü insanlar bana destek olmuyorlar demiyor; 1000 avroluk prime ihtiyaç duymanın ne demek olduğunu biliyor. Biz bunu ümit veren bir hikaye olarak anlatmayı seçtik. Sandra finalde artık korkmuyor, düşündüklerini söylemeye ve mücadele etmeye başlıyor, bu onun için umutlu bir hikaye.

 

 

 

 

Jean Pierre Dardenne: Evet çünkü kadınların iş dünyasında daha kırılgan bir yerde olduğu gerçek. Avrupa’daki pek çok ülkede çalışanlar ve işverenler arasındaki ilişkiler sendikaların da yardımıyla kanunen kurulmuş durumda ama işverenler yasaları suistimal edebiliyorlar. Bunun önüne geçmek zor ama en azından kendimizi daha güvende hissedeceğimiz bir formül bulunması gerekiyor.

 

 

Luc Dardenne: Evet bu risk vardı ama bu her şeyi daha ilginç hale getirdi. Her zamanki gibi çok prova yaparak Marion’un nasıl Sandra olacağına; o ikonik imajından nasıl kurtulacağına kafa patlattık. Üçümüz için de büyük iddiaydı. Provalar sağ olsun çekim başladığında bu sorunların hepsi geride kalmıştı. Marion Cotillard, sadece iyi bir oyuncu değil, aynı zamanda insanlarla kurduğu ilişkilerde de çok başarılı, iyi bir insan.