NİL KURAL

 

Türkiye'deki sinema takipçilerinin gündeminde dün 9 yıldan sonra ilk kez yaşanan bir film yasaklama olayı vardı. Geçen hafta biten !f İstanbul Bağımsız Filmler Festivali’nde gösterilen, ilk bölümü 14 Mart, ikinci bölümü ise 21 Mart'ta gösterime girecek Lars von Trier filmi ‘Nymphomaniac’, Sinema ve Film Denetleme Üst Kurulu tarafından yasaklandı. Kurul verdiği kararın gerekçesinde filmin yasaklanma nedeni "yoğunlukla pornografik görüntü ve diyaloglar içermesi, ayrıca genel ahlaka aykırı, çocukların ve gençlerin ruh sağlığını etkileyici olumsuz örnek oluşturan görüntü ve etkiler içermesi" olarak geçti. Karara göre film, sadece sinemalarda gösterilememekle kalmayacak, DVD gibi formatlarla da Türkiyeli izleyiciyle buluşamayacak.

 

Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürü Cem Erkul, Fransız ajans AFP'ye yaptığı açıklamada aynı nedeni vurgulayarak film için "Porno kategorisindedir," dedi. İlk bölümünün uzun versiyonunun dünya prömiyeri geçen ay Berlin Film Festivali'nde yapılan, eleştirmenlerin bazıları tarafından 'başyapıt' olarak nitelendirilen 'Nymphomaniac' şu ana kadar aralarında Sırbistan, Rusya, Yunanistan, Brezilya, Ermenistan’ın da olduğu 30’a yakın ülkede gösterime girdi. Filmin karşılaştığı tek yasak Romanya’da ve filmin ikinci bölümüyle ilgiliydi. Romanya'daki yasağın ardından sanatçılar ve Kültür Bakanı tepki gösterdi; filmi yasaklayan yetkili görevinden alındı ve filmin gösterimine izin verildi. Film, dünyanın bazı yerlerinde 18 yaş sınırıyla gösterilse de, Fransa’da önce 12 yaş sınırı alırken ikinci başvuruda sınır 16 yaşa çıkarıldı. Film, İsviçre ve Almanya’da 16 yaş, İsveç’te 15 yaş sınırı aldı.

 

Türkiye benzer bir uygulamayla en son 2005 yılında karşılaşmıştı. Kanada yapımı ‘Lie with Me’, İstanbul Uluslararası Film Festivali’nde gösterildikten sonra kurul tarafından yasaklandı. Aynı yıl, ünlü İsveçli yönetmen Lukas Moodysson’ın yönettiği, prestijli ödüllere aday olan 'Yüreğimde Bir Delik'in (A Hole in My Heart) de gösterimine çıkmasına izin verilmedi.

 

 

 

Ödüllü yönetmen Nuri Bilge Ceylan, dün sosyal medyadan yaptığı yorumla, filmin yasaklanmasını "Zaten yaş sınırlaması gibi bir uygulama varken, Nymphomaniac filminin yasaklanmasını şiddetle kınıyorum," cümlesiyle değerlendirdi. Sinema Yazarları Derneği (SİYAD) ise yaptığı yazılı açıklamada, "Sinema filmlerinin ve sanat eserlerinin kitlelere ulaşmasını engelleyen her türlü yasanın gereksiz olduğuna inanıyoruz. Yaşadığımız çağda böylesi bir kararı insanlık, irade ve ifade özgürlüğü adına, ivedi biçimde düzeltilmesi gereken büyük bir talihsizlik olarak nitelendiriyoruz" dedi ve devletin görevinin yaş sınırı - sınıflandırma gibi uygulamalarla çocukları korumak ve yurttaşlarını içerik konusunda bilgilendirmek olduğu hatırlatıldı: "Ama devletin yetişkin bireylerin tercihlerine müdahale etmeye hakkı olamaz."

 

 

Filmin dağıtımını üstlenen Umut Sanat ve Özen Film ise basın mensuplarına gönderdiği yazıda "Türkiye’de sanata sansür dönemi yeniden hortlamıştır" dedi ve 7 Mart'ta yapılacak basın toplantısıyla sansür ve hukuksal mücadeleleriyle ilgili detaylı bilgi vereceğini duyurdu. 

 

 

Dün yapılan açıklamayla filmin, 5-20 Nisan'da düzenlenecek 33. İstanbul Film Festivali'nde gösterileceği duyuruldu.

 

 

'Nymphomaniac'ın yasaklandığı haberinin ortaya çıkmasından kısa bir süre sonra, yönetmen von Trier adına açılan @LVon_Trier sahte hesabından "Filmimin Türkiye'de neden yasaklandığını anlamıyorum. Filmimde hindiye (İngilizce "turkey") karşı hiçbir saygısızlık göstermedim. Kutsal bir hayvan olduğunu biliyorum," gibi ifadelerle kurul kararıyla dalga geçildi. Türkiyeli birçok Twitter kullanıcısı ve medya mensubu da hesabın Lars von Trier'a ait olduğunu düşünerek tweet ve haberlerinde bu ifadelere yer verdi.