SELAY SARI

 

Aya İrini'nin kafesli camlarından Karakol Restaurant'daki iftar yemeğinin ışıkları yansıyor, sanki şimşek çakıyormuş gibi bir görüntüyle. Kilisenin içerisinde ise 5. YY'dan bu yana var olan Ermeni ilahileri ve halk ezgileri çalınıyor, modern düzenlemeler ve piyano doğaçlamalarıyla. İstanbul'un yüzlerce yılı bu küçük alanda canlanıyor.

 

Cazın yeni dehalarından, ancak bu sıfatı kabul etmeyen Ermeni piyanist Tigran Hamasyan, 'Luys i Luso' (Işıktan Işık) ismini verdiği projesi çerçevesinde 22. İstanbul Caz Festivali'nin konuğu olarak, önceki akşam Aya İrini Kilisesi'nde bir konser verdi.

 

 

Harutyun Topikyan yönetimindeki Erivan Devlet Oda Müziği Korosu'nun eşliğinde yarattığı projede Hamasyan, Ermenistan'daki Zvartnots Kilisesi'nden İstanbul'a uzanan bir rotada, kendi deyimiyle 'hacca' çıkmış. İstanbul'dan önce Kars'ta bulunan Ani harabelerinde, Van'daki Akdamar kilisesinde ve Diyarbakır Surp Giragos Kilisesi'nde 'Luys i Luso'yu koro ile seslendiren Hamasyan, yüzlerce yıldır korunan, bir kısmı 20. YY'ın başında, 1915'in en tanınmış kurbanlarından Gomitas Vartabed'in başını çektiği isimler tarafından derlenen ilahiler ve halk ezgilerine yeniden ruh üfledi. Koro ve piyanistin sahneye çıkarken giydikleri ayin kıyafetleri, Aya İrini'nin ve eserlerin mistik doğasını vurguluyordu.

 

 

Aya İrini'nin çello ve kontrabas gibi bas tonlu çalgılara genelde ihanet eden, piyanoya da hak ettiği özeni göstermeyen akustiği, insan sesinin ise bir numaralı dostu. Hamasyan da aynı düşüncede olmalı ki, Agos gazetesi için Lora Sarı'ya verdiği röportajda, Kars'ta Ani'de verdikleri konserle ilgili şu şikayeti dile getirmiş: "Bu müziği açık alanda icra edecek olmamız can sıkıcı. Kilise için bestelenmiş şarkılar bunlar ve akustik olmadığı için sesler kayboluyor." Koronun ve solistlerin sesi alanı doldururken, Hamasyan'ın virtüöz doğaçlamalarıyla süslenmiş her ilahiden sonra kilise alkışlarla inledi. Konser sonunda ise Hamasyan, Topikyan ve koro dakikacalarca ayakta alkışlandı.

 

1987 doğumlu Hamasyan, Ermenistan'ın kuzeybatısındaki Gümrü şehrinde dünyaya geldikten sonra 10 yaşında ailesiyle Erivan'a, 16 yaşında da Kaliforniya'ya taşınmış. 2013 senesinde Ermenistan'a geri dönen sanatçı, oradaki halk ve kilise müziğinden etkilenerek 'Luys i Luso' projesini yaratmış.