GÜLDEN ÖKTEM

 

"Yüzyılın Sahne Sanatçısı", “Fransa’nın Frank Sinatra’sı” gibi unvanların sahibi, 80 ülkede yayımladığı albümleri 100 milyondan fazla satan Fransız sanatçı Charles Aznavour dün yaşama veda etti. 750’den fazla şarkıya imza atan, 80 sinema filminde rol alan Aznavour, 1924 Paris doğumluydu. Gürcistan asıllı müzisyen babası Michael Aznavourian’ın yolundan giden Charles Aznavour’un, annesi ise İzmir’den göç eden oyuncu Kanr Baghdasarian idi. Aznavour, sanat hayatına henüz 9 yaşındayken bir tiyatro oyununda aldığı küçük rolle başladı. İlk gençlik yıllarında sesi ve boyuyla alay edilen Aznavour, ailesiyle 20 metrekarelik bir evde yaşıyordu. Aznavour ailesinin her ferdi gibi çalışmak zorunda kalan sanatçı, kimi zaman gazete kimi zaman sandviç kimi zaman da ayakkabı satarak aile bütçesine katkı sunuyordu.

 

 

 

Profesyonel sanat hayatına küçük kabarelerde başlayan Aznavour, Almanya’nın Fransa’yı işgali sırasında yine kabarelerde şarkı söylüyordu. Kabarelerde ün salan Aznavour bu sayede Alman zulmünden de kurtuldu. Fransa’nın ünlü seslerinden Edith Piaf ile 1950’lerde tanışan Aznavour’un bu yıllardan sonra hayatı değişti. “Onunla çok mutluydum. Çok zeki bir kadındı. İnanılmaz güzel şarkılar yazardı” dediği Piaf, Aznavour’un bestelerini seslendirdi.

 

94 yıllık hayatı boyunca hiç durmaksızın çalışan Aznavour, bir röportajında “Artık yavaşladım, eskiden günde 17 saat çalışıyordum” diyordu. Fransızca, İngilizce, İtalyanca, İspanyolca, Almanca ve Rusça olmak üzere 6 dilde şarkı söyleyen Aznavour, “La Boheme”, 1970’lerde “Dance in the Old Fashioned Way” ve “She” parçalarıyla büyük başarı elde etmişti. “Yazıyorum. Her gün saatlerce yazıyorum. Dört öğretmenim var. La Fontaine, Moliere, Hugo, Guitry” diyen Charles Aznavour, 1000’den fazla şarkı sözü yazmasını ise şu cümleyle özetliyordu: “Yeni şarkılar yazmazsam sıkıntıdan ölebilirim.”

 

Hiç durmadan üreten Aznavour’un 20’den fazla kitabı yayımlandı. Türkçeye 2005 yılında Aras Yayınları etiketiyle çevrilen anı kitabı “Geçmiş Zaman Olur Ki”de ailesinin hayatından başlayarak, kendi müzikal kariyerine uzanan pek çok detayı okura aktarıyordu. 2006 yılında çıktığı “Veda Turnesi”ne uzun yıllar devam etti. Bu turne sayesinde neredeyse dünyada sahne almadığı yer kalmadı. Ama buna rağmen “Beni bekleyen çok iş var” diyordu. 90’larına geldiğinde çok çalışmanın kendisini hiçbir zaman yormadığını ama az da olsa yavaşladığını söylüyor ve şöyle devam ediyordu:

 

“Şimdi yorulmuyorum. Yarın, belki. O zaman dinlenmek için kendime zaman ayırırım. Hayatım boyunca hep çalıştım. Ben ciddi bir adamım. Hiç çılgınlık yapmadım. Utangaçlığıyla mücadele etmeye çalışan sıkılgan bir adamdım. Aşk adamı değildim. 50 yıldır aynı kadınla yaşıyorum ve aşk benim için önemli olmadı.”

 

 

 

Fransa’nın yetiştirdiği en büyük müzisyenlerinden Aznavour, kimi zaman kendini şöhrete kaptırdığını ama sonra hemen kendine geldiğini de ekliyordu: “Neyse ki kız kardeşim var. Benim ikizim gibi. Sabahları bana ‘Bugün kim olarak uyandın? Charles mısın? Aznavour mu?’ diye sorardı. Anında dengemi bulurdum. Annem ve babamın çuvalladığı bir alanda başarılı olmak bana çok gurur veriyordu. Babam beni sahnede gördüğünde ‘Benim gibi söylüyor’ diyordu. Ölmekten değil yaşamamaktan korkuyorum. Ölümden istediğim şey, beni şaşırtması!”