Suna ve İnan Kıraç Vakfı İstanbul Araştırmaları Enstitüsü (İAE) ve Pera Müzesi, dünya tarihinin dönüm noktalarından biri olan İstanbul’un Constantinopolis olarak kuruluşunun 1700. yıl dönümünü uluslararası bir sempozyum ile kutluyor. 7-8 Kasım tarihlerinde gerçekleşecek “324: Constantinus’un Seçimi ve Yeni Roma’nın Kuruluşu” başlıklı sempozyum, Constantinopolis’in kuruluşunu çok yönlü bir perspektifle ele alıyor.

 

 

Büyük Constantinus’un, 324 yılında mütevazı Byzantion kentini yeni imparatorluk başkenti yapma kararı hem Roma İmparatorluğu’nun hem de dünya tarihinin seyrini değiştirdi. Akademisyenler Brigitte Pitarakis ve Paul Magdalino'nun yönetiminde gerçekleşecek sempozyum, katılımcılarına tarihsel, arkeolojik ve kültürel açıdan geniş bir çerçeve sunarak Büyük Constantinus’un Byzantion’u neden yeni başkent olarak seçtiğini, bu seçimin ideolojik ve kültürel etkilerini, yeni başkentin yerleşim planını, kentin geç Roma dönemindeki önemini disiplinlerarası bir yaklaşımla mercek altına alıyor. 

Constantinus’un seçiminin ardındaki nedenler ve özellikle mütevazı bir yerleşim olan Byzantion’un nasıl bir imparatorluk başkentine dönüştüğü, sempozyumun temel soruları arasında yer alıyor. Bununla birlikte Tetrarşi Dönemi'nde yeni kentlerin inşası, Roma şehirlerinin estetiği ve İskenderiye'nin kültürel etkisi gibi başlıklar da sempozyumun odaklandığı konular arasında öne çıkıyor.

 

 

Sempozyum, Byzantion’dan Constantinopolis’e geçişin arkasındaki dinamikleri ve dördüncü yüzyılda Doğu Akdeniz’deki ticaretin başkent üzerindeki etkilerini de ele alıyor. Constantinopolis’e yapılan servet akışları, Marmara bölgesindeki imparatorluk darphaneleri ve bu dönemde üretilen sikkeler gibi başlıklar da oturumların odak noktaları arasında yer alıyor. Ayrıca, Küçükçekmece, İzmit ve İznik'te yapılan kazılarda elde edilen bulgular, kentin kuruluşuna yeni perspektifler kazandırıyor.

Constantinus ve Hıristiyanlık: İnanç ve İmparatorluk Arasında

 

Sempozyumun bir diğer önemli konusu ise Constantinus’un Hıristiyanlıkla olan ilişkisi ve inanç tercihinin imparatorluk üzerindeki etkisi. Bu kapsamda, Constantinus’un Apollon ile kurduğu ayrıcalıklı ilişki ve Hıristiyanlığı benimseyişinin yarattığı ikilem de sempozyumda tartışılacak konular arasında yer alıyor.

 

Pera Müzesi Oditoryumu’nda gerçekleşecek sempozyum ücretsizdir. İngilizce-Türkçe simultane çeviri yapılacaktır. Rezervasyon alınmamaktadır.

 

 

7 Kasım Perşembe

10.00–10.20     Karşılama ve Sunuş

Baha Tanman, İstanbul Araştırmaları Enstitüsü

 

 

Paul Magdalino, St Andrews Üniversitesi

Brigitte Pitarakis, CNRS (Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi), Paris

 

 

Birinci Oturum: Constantinus’un Yeni Başkenti: Tasarıdan Gerçeğe

Oturum Başkanı: Nevra Necipoğlu, Boğaziçi Üniversitesi 

 

10.20–11.10 Açılış Konuşması

Paul Magdalino, Byzantion’dan Constantinopolis’e

11.10–11.40 Bryan Ward-Perkins, Constantinus Yeni Kentini Neden Byzantion’da Kurdu?

11.40–12.00 Soru–Cevap

12.00–12.20 Kahve Arası

12.20–12.50 Efthymios Rizos, Tetrarklar Zamanında İnşa Edilen Yeni Kentler Bize Constantinus’un Yeni Roma’sı Hakkında Ne Söyleyebilir?

12.50–13.20 Sylvain Destephen (Çevrimiçi Sunum), Byzantion ve Constantinus Öncesinde İmparatorlar

13.20–13.40 Soru–Cevap

 

İkinci Oturum: Bağlam ve Kıyas

Oturum Başkanı: Alessandra Ricci, Koç Üniversitesi 

 

15.00–15.30 James Crow, Hadrianus Su Kemeri ve Yeni Constantinopolis Kenti. Bitmeyen Bir Öykü 

15.30–16.00 Anastasios Tantsis, Dördüncü Yüzyılda Thessalonike: Kentin İmajı ve Önemi

16.00–16.30 Tuna Şare Ağtürk, Nikomedeia: Constantinopolis’in Büyükannesi

16.30-16.50 Soru–Cevap

16.50-17.10 Kahve Arası

17.10–17.40 Hüseyin Sami Öztürk, Nikomedeia ve Nikaia’dan II. Constantinus, II. Constantius ve Constans Dönemlerine Tarihli Mil Taşları

17.40–18.10 Mantha Zarmakoupi, Tetrarşinin Roma Dünyasında Kentsel Alan Estetiği

18.10–18.40 Elena Boeck, Troya Mirası ve İmparatorluk Yazgıları: Constantinopolis ve Roma

18.40–19.00 Soru–Cevap

 

8 Kasım Cuma

Üçüncü Oturum: Toplum, Sikkeler ve Ticaret

Oturum Başkanları: Yavuz Selim Güler, Pera Müzesi ve Ivana Jevtic, Koç Üniversitesi

 

10.00–10.30 Brigitte Pitarakis, Constantinus’un Kenti: Bir Erkeğin Dünyası mı?

10.30–11.00 Oğuz Tekin, Geç Üçüncü Yüzyıl ve Tetrarşi Döneminin Kargaşa Sikkeleri

11.00–11.30 Cécile Morrisson, Constantinus’un 324 Öncesi ve Sonrasındaki Dinsel İkonografisi: Sikke Bulguları

11.30–11.50 Soru–Cevap

11.50–12.10 Kahve Arası

12.10–12.40 Dominique Pieri, Constantinopolis’in Doğuşu: Doğu’nun Ticari Devrimi

12.40–13.10 Alkiviadis Ginalis, Dördüncü Yüzyılda Constantinopolis’in Gıda Tedariki, Deniz Bağlantısı ve Bunların Kentsel Gelişime Etkileri

13.10–13.30 Soru–Cevap

 

Dördüncü Oturum: Kentsel Arkeoloji

Oturum Başkanı: Günder Varinlioğlu, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi 

 

15.00–15.30 Arne Effenberger, Byzas ve İmparator Septimius Severus Surları’nın Güzergâhları

15.30–16.00 Neslihan Asutay-Effenberger, Constantinus Kara Surları Güzergâhını Yeniden Ele Almak

16.00–16.30 Emrah Kahraman ve Emir Son, İstanbul Arkeoloji Müzelerinin Zeytinburnu Mozaikleri Kazısı 

16.30–16.50 Soru–Cevap

16.50–17.10 Kahve Arası

17.10–17.40 Batu Bayülgen, Constantinopolis’in III. ve V. Bölgelerinde İki Anıtsal Duvar: Constantinus Öncesi Surlar ve Limanlar Üzerine Bazı Gözlemler

17.40–18.30 Rahmi Asal, Sultanahmet’ten Bathonea’ya, Kadıköy’den Aydos’a İstanbul’un Dördüncü Yüzyılı 

 

18.30–19.00 Sonuçlar ve Öneriler

Alessandra Ricci yönetiminde açık tartışma