07 Kasım 2012 - 07:11Türkiye’nin “inşallah”larla Oscar yarışına gönderdiği "Ateşin Düştüğü Yer"in Yabancı Dilde En İyi Film kategorisinin yazılı olmayan kurallarına göre hiç şansı yok. İşte o kurallar... Türk filmlerinin yurt dışına açılmaya başlamasından sonra, ikinci bir Eurovision vakası ile karşı karşıya kaldık: Oscar yarışı. "Yabancı Dilde En İyi Film" kategorisinde adaylığa talip olan Türk filmleri, bir süredir başka türlü bir umutla yolcu ediliyor. Bu değişikliğin ilk nedeni, Avrupa’nın büyük festivallerinden çıkan ödüller. Bir diğer neden de Nuri Bilge Ceylan filmi "Üç Maymun"un ilk dokuza girerek bir anda çıtayı yükseltmesi.

Bir dönem "Dondurmam Gaymak" gibi tamamıyla yerel öğelerin hakimiyetindeki bir filmi aday adayı olarak gösterme gafletine düşen Türkiye, son yıllarda -Hollywood sinemasını örnek aldığı için kategoride hiç şansı olmayan Mahsun Kırmızıgül’ün "Güneşi Gördüm"ünü saymazsak- Ceylan ve Semih Kaplanoğlu gibi sanat sineması yönetmenlerinden yana kullanıyor şansını. Bu yılın aday adayı "Ateşin Düştüğü Yer", en çok da Montreal’de aldığı ödüllerin etkisiyle "Yeraltı" ve "Araf" gibi rakiplerini geride bırakıp oylamadan galip ayrıldı. Ne var ki, kategorinin temel beklentilerini karşılamıyor. Zira son 10 yıllık tabloya baktığımızda, bu kategori adaylarının bazı ortak noktalarda birleştiğini görüyoruz.



1-Söz konusu film, geçtiği ülkenin kendine özgü atmosferini seyircinin beğenisine sunuyor olsa da, toplumsal panoramanın ortasında bireysel öyküler anlatmalı. Örnekler: "La teta asustada" / Acı Süt (2009, Peru), "Okuribito" / Son Veda (2008, Japonya), "Incendies" / İçimdeki Yangın (2011, Kanada), "Biutiful" (2011, Meksika), "Jodaeiye Nader az Simin" / Bir Ayrılık (2011, İran).



2-Dramatik öyküler için çok uygun bir arka plan oluşturan savaş ve siyasi çalkantıların etkilediği hayatların öyküsü, her zaman için favori konumunda. Örnekler: "Ničija zemlja" / Tarafsız Bölge (2001, Bosna-Hersek), "Paradise Now" / Vaat Edilen Cennet (2005, Filistin), "Sophie Scholl - Die letzten Tage" (2005, Almanya), "Das Leben der Anderen" / Başkalarının Hayatı (2006, Almanya), "Die Fälscher" / Kalpazanlar (2007, Avusturya), "Der Baader Meinhof Komplex" (2008, Almanya), "W ciemności" (2011, Polonya).



3-Bir ülke sinemasında öne çıkan, film festivallerinin görmezden gelemediği, yenilikçi bir sinema tarzının ürünleri, asla ödülle kucaklaşmasa da kategorinin çeşitliliğe ulaşmasına yardımcı oluyor. Örnekler: "Vals Im Bashir" / Beşir’le Vals (2008, İsrail), "El laberinto del fauno" / Pan’ın Labirenti (2006, Meksika), "Le fabuleux destin d'Amélie Poulain" / Amélie (2001, Fransa), "Amores perros" / Paramparça Aşklar Köpekler (2000, Meksika), "Kynodontas" / Köpek Dişi (2009, Yunanistan).



4-Dramatik yoğunluğu yüksek, etkileyici hikayeleriyle öne çıkan, hikaye anlatma sinemasının başarılı ürünleri oldukları konusunda fikir birliğine varılan filmler bu kategorinin vazgeçilmezleri. Örnekler: "Efter brylluppet" (2006, Danimarka), "El secreto de sus ojos" / Gözlerindeki Sır (2009, Arjantin), "Un prophète" (2009, Fransa), "He'arat Shulayim" (2011, İsrail), Monsieur Lazhar (2011, Kanada).