Milliyet Sanat »Yazarlar » Seçkin Selvi | Tiyatro Fora “Ders”i Sahneliyor
Tiyatro Fora “Ders”i Sahneliyor
28 Eylül 2013 - 07:09David Mamet’in ünlü ve tartışma yaratan oyunu “Ders” (Oleanna) Kasım’da Barış Manço Kültür Merkezi’nde başlayacakAmerikan üniversitelerinde 1978’de başlayıp 1990’larda yoğunlaşan ve sertleşen “Siyasal Doğruluk” akımı sürecinde belirli ilkeleri olan gruplar, bu ilkeleri benimseyip uyguluyor, dahası bunu benimsemeyenlere karşı şiddete varan davranışlarda bulunuyorlardı. ABD’deki gerçek bir olayın senato tutanaklarından esinlenilerek yazılmış olan oyun, duygu yüklü bir kadın-erkek savaşıdır; izleyiciyi yürek kaldıran bir doğruya ulaştırır, güç, ayrıcalık, istismar ve eğitim süreci konusunda sorular sormaya yöneltir.
Oyunda öğrenci gücü ve öğrenci öcü işlenirken, yüksek öğrenimin değerleri tartışılır. Bu öğrenime uygun olsa da, olmasa da, değerini bilse de, bilmese de, yüksek öğrenim her öğrenci için bir hak mıdır? Daha çok öğrenci, daha kötü öğretim midir?
“Ders” ya da özgün adıyla “Oleanna” oyununda da, Mamet’in diğer oyunlarında olduğu gibi, kurgunun ve olayların anahtarı, sözcüklerdedir. Örneğin Profesör belli sözcüklerin belli anlamları olduğu görüşünü savunurken, öğrenci sloganları yeğleyen grup akımlarına sığınır.
Mamet anahtar sözcüklerin dil açısından işlevini irdeleyerek şunu belirtir: Bir dokunuş ya da kaygı ifadesinin “cinsel taciz” sayılabildiği günümüzde, sözcüğün gerçek anlamının nasıl kaybolduğu ortaya çıkar. İnsanlar dil ve anlam konusunda anlaşamazsa, “hoşça kal” lafı bile kaygı uyandıracaktır.
David Mamet’in yazdığı Tufan Karabulut’un yönettiği oyunda, Tufan Karabulut ve Elvan Boran rol alıyorlar. “Ders” sezon boyunca “Kadıköy Belediyesi Barış Manço Kültür Merkezi”nde izlenebilir.
“Hakiki Gala” Altfest13’te
Tiyatrotem beğenilen oyunu "Hakiki Gala" ile 12 Ekim’de Kumbaracı50’de Altfest’13 etkinliğinde yer alıyor.
Edibe Ayşen Kutlugil’in eserinden hareketle Ayşe Bayramoğlu’nun yazıp Çetin Sarıkartal’ın yönettiği ve Ayşe Selen ile Şehsuvar Aktaş’ın oynadıkları oyunda gelin olmak isteyen yabancılar, emanet edilen kocalar, ucuza ya da pahalıya yapılan, ama hiç beğenilmeyen yemekler, var olmalar ya da yok olmalar, hem pop hem star hem ala hem turca olmalar, aşkı tadanlar, bir şarkı olmaya çalışan, çocuklukları hoyratça ellerinden alınmış çocuklar, kendini helâk ederek dans edenler, yeteneğine güvenenler, gözleri kör eden aşklar… Hakiki Gala, günümüzün rating yapan ve çok tartışılan televizyon programları, sağanak halinde yağan 3.sayfa haberleri, insanlardaki kendini tüm çıplaklığıyla toplumun zalim seyrine sunarak karizma oluşturma çabası üzerine kotarılmış bir komedi. Oyunun kahramanları Müesser Hanım ve Lûtfi Bey’e bir kereliğine de olsa sahneye çıkma ve kendilerini gösterme şansı verilmiştir; ancak ömürlerini onca zaman boyunca birbirlerinden habersiz geçirmiş Müesser ve Lûtfi için ortak bir sahne dili tutturmak, anlaşmak zorlu bir serüvenden geçmeyi gerektirecektir. Defalarca baştan almaları gerekir, defalarca tökezlerler; ama hayallerinden asla ve asla vazgeçmeyeceklerdir.
Oyunda öğrenci gücü ve öğrenci öcü işlenirken, yüksek öğrenimin değerleri tartışılır. Bu öğrenime uygun olsa da, olmasa da, değerini bilse de, bilmese de, yüksek öğrenim her öğrenci için bir hak mıdır? Daha çok öğrenci, daha kötü öğretim midir?
“Ders” ya da özgün adıyla “Oleanna” oyununda da, Mamet’in diğer oyunlarında olduğu gibi, kurgunun ve olayların anahtarı, sözcüklerdedir. Örneğin Profesör belli sözcüklerin belli anlamları olduğu görüşünü savunurken, öğrenci sloganları yeğleyen grup akımlarına sığınır.
Mamet anahtar sözcüklerin dil açısından işlevini irdeleyerek şunu belirtir: Bir dokunuş ya da kaygı ifadesinin “cinsel taciz” sayılabildiği günümüzde, sözcüğün gerçek anlamının nasıl kaybolduğu ortaya çıkar. İnsanlar dil ve anlam konusunda anlaşamazsa, “hoşça kal” lafı bile kaygı uyandıracaktır.
David Mamet’in yazdığı Tufan Karabulut’un yönettiği oyunda, Tufan Karabulut ve Elvan Boran rol alıyorlar. “Ders” sezon boyunca “Kadıköy Belediyesi Barış Manço Kültür Merkezi”nde izlenebilir.
“Hakiki Gala” Altfest13’te
Tiyatrotem beğenilen oyunu "Hakiki Gala" ile 12 Ekim’de Kumbaracı50’de Altfest’13 etkinliğinde yer alıyor.
Edibe Ayşen Kutlugil’in eserinden hareketle Ayşe Bayramoğlu’nun yazıp Çetin Sarıkartal’ın yönettiği ve Ayşe Selen ile Şehsuvar Aktaş’ın oynadıkları oyunda gelin olmak isteyen yabancılar, emanet edilen kocalar, ucuza ya da pahalıya yapılan, ama hiç beğenilmeyen yemekler, var olmalar ya da yok olmalar, hem pop hem star hem ala hem turca olmalar, aşkı tadanlar, bir şarkı olmaya çalışan, çocuklukları hoyratça ellerinden alınmış çocuklar, kendini helâk ederek dans edenler, yeteneğine güvenenler, gözleri kör eden aşklar… Hakiki Gala, günümüzün rating yapan ve çok tartışılan televizyon programları, sağanak halinde yağan 3.sayfa haberleri, insanlardaki kendini tüm çıplaklığıyla toplumun zalim seyrine sunarak karizma oluşturma çabası üzerine kotarılmış bir komedi. Oyunun kahramanları Müesser Hanım ve Lûtfi Bey’e bir kereliğine de olsa sahneye çıkma ve kendilerini gösterme şansı verilmiştir; ancak ömürlerini onca zaman boyunca birbirlerinden habersiz geçirmiş Müesser ve Lûtfi için ortak bir sahne dili tutturmak, anlaşmak zorlu bir serüvenden geçmeyi gerektirecektir. Defalarca baştan almaları gerekir, defalarca tökezlerler; ama hayallerinden asla ve asla vazgeçmeyeceklerdir.
Etiketler: Ayşe Bayramoğlu Ayşe Selen Barış Manço Kültür Merkezi Çetin Sarıkartal David Mamet ders Elvan Boran garajistanbul Hakiki Gala Oleanna Seçkin Selvi Tiyatro Fora Tiyatrotem Tufan Karabulut