Molièr’in 1664 yılında yazdığı Tartuffe oyunu işte bu kandırılmaya çanak tutan zengin bir aile reisinin ailenin başına açtığı dertleri aktarır. Karşımızda Fransa’nın zengin ailesi Perneller var. Aile bireylerinin kendilerine göre beklentileri, arzuları, ilişkileri olağan gelişimini izlerken, aile reisi Orgon’un, Tartuffe adındaki sahtekâr sofuya dizginleri kaptırması üzerine ailenin dünyası yıkılır. Tartuffe, Orgon’u parmağında oynatmaya, ailenin malını, mülkünü, namusunu sömürmeye başlar. Orgon’un kızını sevgilisinden ayırıp Tartuffe’le evlendirmeye kalkması, bütün servetini kendi rızasıyla Tartuffe’e kaptırması, o da yetmezmiş gibi adamı kendi yerine ailenin reisi olarak tescil ettirmesi din bezirgânlarının cirit attığı ortamlarda pek de yadırganacak şeyler değil.

Oyunun Yorumu

Molière’in oyununda ailenin temelini sarsan olaylar, kralın müdahalesiyle çözüme ulaşırken, Mam’art yapımını uyarlayan Irmak Bahçeci, işe kralı karıştırmadan, insanları başka çözümler aramaya yönelten bir yaklaşımı benimsemiş. Farklı oyun düzenleriyle yenilikleri kovalayan yönetmen Emrah Eren de klasik görüntüyü soyutlaştırarak yapıtı müzikli oyun biçeminde sahnelemiş. İyi de etmiş, oyuna yeni bir renk ve dinamizm katmış. Ancak Faruk Üstün’ün şarkı sözleri ve müziğe oturuş biçimi hayli tekdüzelik yaratıyor. Şarkılar çok da sık kullanıldığı için bu tekdüzelik dikkat çekiyor. Belki birkaç şarkı çıkarılsa bu sorun giderilirken, oyun da biraz kısalmış olur.

Melih Karakurt’un, yana eğik haç biçimindeki tek parçalık dekoru, görür görmez dindarlık görüntüsü altında çevrilen dolapları çağrıştırdığı için doğru bir yorumu yansıtıyor. Farklı yönlere çevrilerek bütün mekânların aynı dekor parçası içinde gerçekleştirilmesini sağladığı için de çok işlevsel. Ancak büyük, ağır, yekpare yapısı nedeniyle, yön değiştirme işini üstlenen oyuncuları zorluyor gibi görünüyor. Dahası genelde yerleşik tiyatrosu olmayan, çeşitli sahnelerde oynamak durumunda olan toplulukların daha pratik dekorlara yönelmesi, bu oyunda da belki şimdiki gerçekten iyi düşünülmüş haç dekorunu hafifletmenin çözümünün bulunması iyi olur diye düşünüyorum. Sadık Kızılağaç’ın her zamanki gibi şık, üstelik esprili kostümleri, oyunun bu yorumuna çok uygun düşüyor. Tolga Çebi’nin müziği, Yakup Çartık’ın ışık düzeni ustalıklarının ürünü.

Tartuffe’de Beyti Engin enfes bir yüzsüz yobaz karakteri yaratıyor. Ses tellerindeki oynamayla sözüm ona dini bütün geçinenlerin tümünü yansıtıyor. Fatih Al, ailenin reisi Orgon’da biraz rahat değilmiş gibi göründü. Oyunun eksen kişilerinden hizmetçi Dorine’i canlandıran Feri Baycu Güler, oyunun başarısına büyük katkı yapan bir ustalıkla oynuyor. Evin hanımı Elmire’de Goncagül Sunar, kocasından beklediğini pek bulamayan, o yüzden de aldatılmaya ve aldatmaya hazırlıklı kadını anlayışla karşılayacağımız bir tarzda canlandırıyor. Damis’te Sefa Tantoğlu, Marianne’da Sevi Demirçivi, Valere’de Ziver Armağan Açıl oyunculuklarıyla ekibe uyum sağlıyorlar. Hayli zamandır sahnede özlediğimiz Cemil Büyükdöğerli oyunun ironisini güzel vurguluyor.

Emrah Eren’n rejisi ve bütün ekibin başarılı çalışmasıyla, Tartuffe her yana gönderme yapan, keyifle ve ibretle izlenen bir yapım olmuş.