18 Ekim 2012 - 07:10 | Kapak resmi: "Whirlpool", İlhan Koman tasarımıEgeran Galeri, İlhan Koman Vakfı’yla birlikte çalışarak İlhan Koman’ın “Sonsuzluk-Eksi-Bir” serisinden beş heykeli hayata geçirdiKapak resmi: "Whirlpool", İlhan Koman tasarımı

İlhan Koman, (1921-86) Türk heykel sanatının mihenk taşlarından biri. Edirne’den İstanbul’a gelip İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde heykel eğitimi alan, ardından eğitimine Paris’te devam eden Koman, Paris’in ardından İstanbul’a geri döner ve akademide ders vermeye başlar. 1956’da ise Stockholm’e taşınır ve Stockholm Güzel Sanatlar Akademisi’nde görev alır. 1965 yılında Stockholm’de ailesi ile birlikte Hulda adlı bir teknede yaşamaya başlar. Bu tekne, sanatçının hem evi, hem de atölyesidir.

Koman’ın her biri adeta birer fizik deneyi gibi olan heykelleri, Stockholm’üm dört bir yanında görülebilir. Bu yapıtlar kentle bütünleşmiş, kentin bir parçası olmuştur. Türkiye’de ise sanatçının bir elin parmağını geçmeyecek sayıda işi yer alıyor. Bunlardan belki de en çok bilineniyse meşhur Akdeniz heykeli. 2005 yılında düzenlenen İlhan Koman Retrospektifi kapsamında bir süreliğine Galatasaray Meydanı'na konuk olan Akdeniz, ardından Levent’te yer alan Yapı Kredi Binası’nın önündeki yerine geri dönmüştü. Bu retrospektif sergiden sonra Türk sanat izleyicisinin Koman’la buluşması 2010 yılında gerçekleşmişti. İlhan Koman Vakfı tarafından düzenlenen Hulda Festivali kapsamında sanatçının gemisi Hulda, Stockholm’den yola çıkıp İstanbul’a, Koman’ın hem öğretim gördüğü, hem de ders verdiği Akademi’nin rıhtımına ulaşmıştı.


"To Infinity", İlhan Koman tasarımı

Museum of Modern Art (MoMA), Moderna Museet, Palais des Beaux-Arts de Bruxelles gibi saygın müze koleksiyonlarında da yapıtları bulunan, heykelleriyle biçimin ve malzemenin sonsuz olasılıklarını keşfeden dahi heykeltıraş İlhan Koman, bugünse yeni bir sergiyle Türkiye sanat gündeminde. Karaköy’de yer alan Egeran Galeri, İlhan Koman Vakfı’yla birlikte çalışarak İlhan Koman’ın 1970’lerin sonunda geliştirdiği, “Sonsuzluk-Eksi-Bir serisinden beş heykeli hayata geçirdi. Egeran Galeri’de 17 Kasım’a dek görülebilecek olan ve Koman’ın planlarına sadık kalınarak hazırlanan heykeller, basit bir yapısal fikrin sonsuz olasılıklarını araştırıyor. Uçurtma kuyruklarından ilhamla yaratılan bu heykeller, Koman’ın yaratıcı dehasını ve sınırları ortadan kaldıran bilimsel gücünü bir kez daha ortaya koyuyor. Koman’ın yetmişli yıllarda tasarladığı bu zamansız eserleri görmeye gitmeden önce, Can Yücel’in İlhan Koman için yazdığı “Bir Evliya” adlı şiirini de okumakta fayda var...

Bir Evliya

İlhan Koman ki tıraşsız heykeltıraş
Uçmaya doğru sakallı
Elinde bombalarla bebekler
Heykel gibi olmayan heykeller
Taşınırdı garip maacir
Güneyinden Kuzeyine Kutupların Battı batacak teknesiyle
Varmak için Edirne’ye Selimiye’ye…