Milliyet Sanat
Milliyet Sanat »Yazarlar » Özge Yılmaz | Herkes mesen!
29 Kasım 2012 - 07:11 | 1270-1280 yılları arasına tarihlenen bu Sinagog ve Aziz Yuhanna fildişi heykellerini satın alabilmek için Louvre Müzesi bir kampanya başlattı.
Fransa’nın önemli müzeleri koleksiyonlarını halk desteğiyle genişletiyor. Düzenlenen kampanyalarla sanat izleyicisi artık küçük çaplı mesenlere dönüşüyor. Avrupa’da son yıllarda yaşanan ekonomik kriz neticesinde ülkelerin bütçelerinde sanata ayrılan paylar da düşüşe geçti. Devletin, müzelere ayırdığı fonları düşürdüğü ülkelerden biri olan Fransa’da da ülke tarihi boyunca büyük destekler almaya alışmış olan kurumlar, büyük bir krizle başbaşa kaldılar. Müzeler, bu krizden sıyrılmak içinse alışılmışın dışında bir çözüme yöneldiler.

"Drei grazien", Lucas
Cranach (Yaşlı), 1530.
Her şey Fransa’nın simgelerinden ve dünyanın en önemli sanat kurumlarından biri olan Louvre Müzesi’nin 2010 yılında koleksiyonuna Lucas Cranach’ın “Üç Güzeller”ini katmak istemesiyle başladı. 4 milyon Euro değerindeki başyapıtı alabilmek için 1 milyon Euro’ya ihtiyacı olan müze, “Tous Mécènes!”(Herkes Mesen!) adlı bir kampanyayla Fransa vatandaşlarını bu başyapıtı Louvre Müzesi’ne kazandırmak için destek olmaya davet etti ve öngörülenden de kısa bir sürede bu parayı topladı. “Tous Mécènes!”e 2011 yılında da devam eden Louvre, bu sefer 1,920 bağışçıyla “Kahire Hazineleri” olarak da bilinen, Mısır mimarisinin iki önemli yapıtının restorasyonunu gerçekleştirdi.

Louvre bu yıl da “Tous Mécènes!” ile 13. yüzyıla ait iki Gotik dönem fildişi heykeli koleksiyonuna katmak istiyor. Bunun için gereken meblağ ise 2.6 milyon Euro. Farklı şirket ve kurumlardan 1.8 milyon Euro’luk destek alan kampanyada şu an halktan toplanması gereken miktar 800 bin Euro. Müze, mesenlerine yaptıkları bağışlar karşılığında özel müze turu, bir yıllık Louvre Dostları Kartı gibi ayrıcalıklar sunuyor. Müzenin yöneticilerinden Elisabeth Antoine, Artinfo.com’a verdiği röportajda halkın büyük bir heyecanla sanata katkıda bulunmak istediğini söylüyor.

“L’Arétin et l’envoyé de
Charles Quint”, Ingres, 1848.
Louvre’un kampanyasına benzer bir modelle hareket eden Lyon Güzel Sanatlar Müzesi ise Jean-Auguste-Dominique Ingres’in 1848 tarihli eseri “L’Arétin et l’envoyé de Charles Quint” (Aretino ve V. Charles’ın Elçisi)’ni satın alabilmek için destek bekliyor. 750 bin Euro’ya satışa sunulan tabloyu koleksiyonuna katmak isteyen müze, 15 Aralık’a dek 150 veya 500 Euro’luk ve daha yüksek miktarda destek sağlayan bağışçılarını müze web sitesinde isimlerinin yazılmasını ve özel davet ve partilere katılma imkanını sunarak onore diyor. Kısacası bu iki önemli müze, halka mesen olmayı teklif ediyor.

Bu krizden çıkmak için seçtikleri yol Fransa müzeleri için yeni olsa da yakın geçmişe baktığımızda özellikle Büyük Britanya’da son yıllarda sanat izleyicilerinin müzelere destek vererek mesene dönüştüklerini görüyoruz. Tate’in 2008’de bir Rubens almak için benzer bir kampanya başlattığını biliyoruz örneğin. Ulusal İskoçya Galerisi de 1994 ve 2009 yıllarında iki kez halktan topladığı bağışlarla koleksiyonunu genişletmiş.

Müzelerin kullandığı bu model, aslında Kick Starter adlı oluşumla başlayan ve “crowd funding” (kitlesel fonlama) olarak adlandırılan sistemi çağrıştırıyor. İş fikirleri için de kullanılan bu sistem, yaratıcı projeler söz konusu olduğunda sanat izleyicisini mesene dönüştürüyor. Türkiye’de de çeşitli web siteleri üzerinden, ağırlıkla bağımsız sinema projelerinin fon bulmak amacıyla kullandıkları bu sistemde bağışçılar/mesenler, gala davetiyesi, film jeneriğinde adının geçmesi gibi jestlerle onore ediliyor. Türkiye’de henüz plastik sanat alanında bir örneğini görmesek de “sanat üretimine destek olmak” fikrinin yaygınlaşması dahi, gelecek için umut verici bir adım.
Etiketler: Cranach  fildişi  Gotik  hami  heykel  Ingres  Louvre  Lucas  Lyon  mesen  müze  Özge Yılmaz