23 Ekim 2012 - 07:10Ebru Nihan Celkan’ın yazdığı “Nerde Kalmıştık?” askerden dönen bir gencin dönüşümünü anlatıyor. Mirza Metin’in yönetmenliğini üstlendiği oyun, Cem Uslu’nun performansıyla yerimize mıhlıyor bizi!Elimize bir minik fener tutuşturdu Ebru salona girerken. Bu sefer salona da başka bir yerden girdik. Fenere anlam vermeye çalışırken dokundum, yandı ve yerde yatan ölüler arasından geçerek oturmaya çalıştık. Oyun çoktan başlamıştı.

Ebru Nihan Celkan’ın yazdığı, Mirza Metin’in yönettiği “Nerde Kalmıştık?”, bir adam olma-olamama hikayesi. Günlük yaşantımızda konuştuğumuz, yaşadığımız her şey oyunda yer alıyor. Oyun, bizi bize anlatıyor. Bizi bize anlattığı için de huzursuz ediyor. Hep okuduğunuz gazeteyi okuyan bir karakter, “Barış gelsin, hani savaştan sonraki” diyor. Çoğumuzun dediği gibi… Diğeri, askerden gelen ‘kanka’sına; “Ya o kadar da zor geçmemiştir, ne var işte yaptın geldin!” diyebiliyor.

Babasının ‘torpil’ yapabilecekken, oğlunun ‘kendine gelmesi’ için doğuda askerlik yapmasını desteklemesi yabancı olduğumuz konular değil. Zaten içine kapanık, çevresine göre korkak, ana kuzusu olan bir gencin, askerden döndükten sonraki hali içimize dokunuyor. Gerçekten iyi bir insandan önce aile, sonra toplum baskısıyla nasıl bir ‘cani’ yaratılabileceğini an be an izliyoruz oyunda.



Ebru Nihan Celkan’ın geçtiğimiz yıl Hrant Dink cinayetini konu aldığı "Tetikçi" oyunundan sonra, etkileyicilikte bir kademe daha atladığı bir oyun bu. Orada da bir kahramancılık oyunu vardı, burada da. Oyuncu seçimleri de bir o kadar iyi. Başrolde, askerden gelen Umut rolünü Cem Uslu üstleniyor. Uslu’yu daha önce Largo Desolato’da izlemiş, oyunculuğuna hayran kalmıştım. Umut rolü, bambaşka ve çok ağır bir rol. Üstesinden o kadar iyi gelmiş ki, oyun boyunca etkisi altına alan performansı oyun sonunda doruğa ulaşıyor ve sandalyede kasılmama sebep oluyor.



Umut’un en yakın arkadaşı Gökhan ve Gökhan’ın üniversiteden kız arkadaşlarıyla bir arada oldukları sahneler, hepimizin arkadaş grubunda yaşadığı diyaloglara benziyor. Ebru’nun gözlemleri sayesinde kitap ve sanat eleştirileri göz dolduruyor. Gündemle, olan bitenle öyle ayarında dalga geçiyor ki, bir dramın içinde gülmeden duramıyoruz.

Askerden dönen kişiden askerlik hikayesi anlatması beklenir, klasiktir. Umut anlatamıyor, “Askerlik işte” deyip geçiştiriyor. Fakat Umut’un askerde yaşadıkları, oyunun en vurucu anları, bu anlarda anlatılanları bildiğiniz halde irkilmemeniz imkansız…

Umut’un annesi, babası, dayısı ve geri kalan herkesin fikir yürütmeye çalıştığı bir askerlik kavramı. Kimse Umut’un neler yaşayabilmiş olma ihtimali üzerinde durmuyor bile.

Kalabalık bir oyun ve küçücük mekana sığdırılan portatif dekor, hızlı geçişleri sağlamada oldukça başarılı. Bu noktada dekor tasarımcısı Ece Öz’ü kutlamak gerek. Tabii geçişlerdeki videolarda yer alan görüntüler, müzikler, ıslıklar… Hepsi, oyunu başarıyla tamamlayan önemli unsurlar.

Ebru, kimsenin tarafında değil, bunu da farklı bakış açılarına yer vererek gayet iyi anlatıyor oyunda. Böyle zamanlarda böyle oyunlar izlemek yaralıyor ama umudu da yeşertiyor. Bu oyun artık ‘barış’ gelsin diyor, hepimiz diyoruz!

Oyun, hiç alışık olmadığımız bir şekilde sonlanıyor. Çakıldığınız yerden kalkmakta zorlanıyor ve yine içeri girdiğinize benzer ama daha ağır bir sonla salondan ayrılıyorsunuz. Bu, sıradan bir oyun bitimi değil, hazırlıklı olun.

Ruhunuz ve bedeniniz titrerken salonda yankılanan ses şunları söylüyor: “Böyle katliamlar hep oldu, hep olacak. Bunlara sesini çıkarmayanlar, yıllar sonra bunların filmleri çekildiğinde sinema koltuklarında oturup ağlamasınlar, hiç inandırıcı olmuyorlar çünkü…”


Nerde Kalmıştık?

Yazan: Ebru Nihan Celkan
Yöneten: Mîrza Metin
Oyuncular: Cem Uslu, Barış Gönenen, Merve Engin, Bahar Selvi, Fulya Aksular, Ararat Mor, Fatih Özkan, Sadi Celil Cengiz, Doğan Keçin, Engin Aydın, Mertcan Kayretli, Ceren Kıran.

1, 8, 15, 22, 29 Kasım
Sahne Hâl
20:30