Çağdaş Bale Topluluğu ile “Uçmak”
Tekrar olacak ama, Çağdaş Bale Topluluğu, Türk balesinin “inanılmaz”larındandır. 2014 yılında 43. Sanat senesini kutlamakta olan bir özel bale topluluğu…Baleye tutkun bir dansçı/koreograf Cem Ertekin’in gerçek anlamda 'çılgın projesi'. Konservatuar bale öğrencilerinin, modern dans eğitimi alanların ve daha fazla dans etmek isteyen profesyonel dansçıların sahne tecrübesi kazanabilecekleri, her sene Cem Ertekin’in koreografisi ile farklı bir prodüksiyonu seyirci ile buluşturan ve senede 10-15 temsil yapan bir bale topluluğu. TÜSAK’ın daha yasa tasarısı kanunlaşmadan, yavaştan, sessizce uygulanmaya başlandığı, sanat kurumlarının başına sanat eğitimi, deneyimi olmayan ya da sanatçı olsa da, bir tiyatroyu, operayı, baleyi yönetemeyecek kişilerin geçirilmesi gibi gelişmelerin yaşandığı günümüzde Çağdaş Bale Topluluğu’nun “Chopin ile Uçmak” temsili taze bir nefes oldu.Hem Kadıköy Halk Eğitim Merkezi (KHEM) hem de Koç Üniversitesi Sevgi Gönül Kültür Merkezi’ndeki (SGKM) temsilleri seyrettim. Bu seneki gösterilerin bir farklılığı, Cem Ertekin’in eserinin yanı sıra, Istanbul Devlet Balesi dansçılarından Deniz Özaydın’ın An’lar eserine yer verilmesi.
“Chopin ile Uçmak” dansçıların farklı kompoziyonlarda –ikili, toplu, 5 çift gibi- dans ettiği, dinamik, akıp giden bir bölümle başlıyor. Cem Ertekin, yapıtının isminden de anlaşılacağı üzere, Chopin’in bir eserini kullanmış. 1. Piyano Konçertosu. Konçertonun ilk bölümünde, Maia Ito, Buse Ercan, Eda Yeker, Asya Mehmedova, Ezgi Esin Çamsun, Nazlı Ece Gürleyik, Olga Ilyinix, Elifsu Pamukçu, Cem Çelik, Barış Sönmez, Osman Çelik, Yasin Anar ve Batur Büklü’yü seyrediyoruz. Genel anlamda performanslar iyi. Uyum iyi, uçma hissini verme iyi. KHEM’de Maia Ito’nun doğru partner ile dans etmediğini düşünmüştüm. Partnerine güvenmiyordu. Ama SGKM’deki temsilde eşi değişmişti ve çok daha rahattı. 1. Bölüm bitiyor, sahne kararıyor. Sol köşede iki dansçı görüyoruz. Bu bölüm romans bölümü. İstanbul Devlet Balesi dansçılarından Çağrı Çekiç, bu bölümde Zeynep Tanbay Dans Topluluğu’nda da dans etmiş olan Mert Öztekin ile dans ediyor. Mert Öztekin’i daha önce klasik hareketler içeren bir eserde seyretmemiştim. Klasik hareketler diyorum çünkü bu eser tarz olarak klasik bale değil, neo klasik bale. Neo klasik, bale tarihinin en önemli koregraflarından biri olan George Balanchine’in başlattığı bir tarz. Klasik hareketlerin, daha az kurallarla kullanıldığı ve klasik baleden farklı olarak dekor ve kostümü minimal kullanıp, hareketi öne çıkaran bir tür. Nitekim temsil sonrası sohbetimizde Cem Ertekin “Balanchinevari bir eser oldu” diyor. Ve ayrıca Chopin’in Konçertosu’nun bu ikinci bölümü kendisini çok etkilediği için bu baleyi yaptığından bahsediyor. Romansa geri dönecek olursak, Çağrı Çekiç ve Mert Öztekin gerçekten nefes kesen ve uzun –yani ciddi kondisyon gerektiren- bir ikili dans yapıyorlar. Çağrı Çekiç benim keyifle izlediğim dansçılardan biri. Hem sahne estetiği, hem müzikalitesi –yani müziğe birebir uyumu- başarılı bir dansçı. Mert Öztekin, ona olması gerektiği gibi eşlik ediyor. İkisinde de kendilerini müziğe, birbirlerine bırakmışlık hissediyorum. Zor liftler olmasına rağmen, son derece yumuşak bir performans sergiliyorlar. Defalarca seyredilebilir bir ikili dans bence. Son bölüm daha hızlı bölüm. Topluluğun birbirine uyumu gayet başarılı, dansçıların dinamizmi gayet iyi. Bu eserde dansçıları, görevini yeni bırakmış, eski İstanbul Devlet Balesi Baş Koreografı Ayfer Zeren çalıştırmış. Bale ile ilgili aktif olmaya devam edeceğinden hiç şüphe duymadığım Zeren, farklı seviyelerden gelen dansçıları, sahnede bütünleştirme konusunda gayet başarılı.
Deniz Özaydın koreografik çalışmalarına yeni başlamış bir dansçı. Daha evvel kısa bir eserini seyretmiştim. An’lar ondan oldukça daha uzun. Ve bence çağdaş dansta uzun bir eser yapmak çok zor. Daha doğrusu, uzun bir süre seyircinin ilgisini çekmek zor. Çağdaş dans uzmanlık alanım olmadığı için detaylı bir değerlendirme yapamıyorum ama bana göre Deniz Özaydın gelecek vaad eden bir koreograf.
Bu arada bu gösterileri kafamda, Istanbul Devlet Balesi kapatılırsa, Cem Ertekin topluluğu büyütür mü, Çağdaş Bale daha fazla temsil yapar mı gibi sorularla seyrettim. Ve de dedim ki kendi kendime “Neden olmasın?”.
Temsil tarihleri: 9 Ocak 2015 Kozyatağı Kültür Merkezi
9 Şubat 2015 Caddebostan Kültür Merkezi
16 Mart 2015 Kadıköy Halk Eğitim Merkezi
23 Mart 2015 Caddebostan Kültür Merkezi