15 Şubat Cumartesi akşamı, Antalya Devlet Opera ve Balesi, V.Murad Balesi’nin prömiyerini Antalyalı baleseverlerin büyük ilgisi ve Antalya Valisi Sebahattin Öztürk ve Antalya protokolünden çok sayıda misafirin katılımı ile gerçekleştirdi.

 

Son senelerde telif ve prodüksiyon açısından bütçeyi daha verimli kullanmak anlamında sahneye konulan eserlerin diğer devlet balelerini de gezmesi Devlet Opera ve Balesi tarafından çok başarılı bir şekilde yürütülüyor. "V.Murad" da böyle bir eser. İlk kez 2012 yılında Ankara Devlet Balesi tarafından sahneye koyulmuştu. Osmanlı İmparatorluğu’nun en az tahtta kalan (sadece 93 gün) ve padişahlığı sonrasında ailesi ile Çırağan Sarayı’na hapsedilmiş padişahı V.Murad’ın hayatından kesitlerin, padişahın kendi bestelerinin de kullanılarak anlatıldığı eser, özellikle Osmanlı zamanındaki Batı müziği ile ilgili araştırmaları bulunan müzikolog, besteci ve şef Emre Aracı tarafından hayata geçirildi.

 

Murad’ın dördüncü kuşak torunu Osman Selâheddin Osmanoğlu’nun 70. yaş günü daveti için vermiş olduğu bir konser sonrasında, o zamanın Ankara Devlet Opera ve Balesi Müdürü Erdoğan Davran ile karşılaşan Emre Aracı ona böyle bir projeden bahsediyor ve müdürün olumlu yaklaşımı sonucunda çalışmalarına başlıyor. Ağırlıklı olarak V.Murad’ın vals, polka, galop tarzı bestelerinin yanında, aynı dönem saraya kompozisyonlarını sunmuş olan Guatelli Paşa, August d’Adelburg gibi bestecilerin yapıtlarını toparlayarak bir partisyon oluşturuyor. Aracı eserlerin orkestrasyonunu hazırladıktan sonra, Bujor Hoinic tarafından baleye uygun bir şekilde düzenlemesi yapılıyor ve eserler birbirine bağlanıyor. Daha sonra eserin librettosu da Aracı tarafından yazılıyor. V.Murad’ın yaratıcı kimliğinin vurgulanması amacıyla Hayali bir Murad da yaratıyor ve bir insanın iç dünyasındaki çatışmaları, bu iki  karakterin arasındaki çekişmeleri kullanarak kurguluyor. Eşleri ve  kızlarıyla ilişkileri, dönemin eğlenceleri, Murad’ın rüyaları, hayalleri librettoda yerlerini alıyor.

 

Eserin koreografisi Armağan Davran ve Volkan Ersoy’a ait. İkili "Uyuyan Güzel" ve "Notre Dame’ın Kamburu" gibi bir çok esere de imzalarını atmıştı. Hoş ikili ve toplu danslar yaratmışlar. Osmanlı motifli hareketleri daha fazla kullansalardı keşke diye düşündüm. Ancak tabii eserin müziklerinin klasik batı müziği tarzında olduğunu da unutmamak gerek. Dekor ve kostüm tasarımı Savaş Camgöz’e ait. 1843-1944 yılları arasında haftalık yayınlanmış Fransız L'Illustration dergisinden bir gravür kullanılarak tasarlanmış olan Dolmabahçe Saray Tiyatrosu, Sultan Abdülaziz’in Saltanat Kayığı ve  Çırağan Sarayı’nın Rıhtım Kapısı orijinaline sadık kalınarak sahneye taşınmış. Dolmabahçe Saray Tiyatrosu dekoru gerçekten çok başarılı. Sanki o dönemde bir tiyatroya gitmişsiniz gibi hissediyorsunuz. 2. Perdenin başındaki Saltanat Kayığı sahnesi yine çok etkileyici. Sahnenin ortasına gelen kayık açılıyor ve V.Murad ailesi ile kayıktan çıkıyor. Kostümler genelde şık ve olması gerektiği gibi. 2.perdedeki dervişlerin kıyafetleri beni pek etkilemedi.

 

 

Prömiyer gecesinde “Sultan V. Murad” rolünde Tolga Burçak, “Hayali V. Murad” rolünde misafir sanatçı olarak İzmir Devlet Balesi’nin baş dansçısı Kıvanç Ekin, eşleri “Reftaridil Kadın Efendi” rolünde Müge Ünal, “Eleron Mevhibe Kadın Efendi” rolünde Derya Tokgöz, kızları “Hadice Sultan” rolünde Esra Taner, “Fehime Sultan” rolünde Burcu Bodur, “Fatma Sultan” rolünde Özde Melek Eren dans ettiler.

 

Seneler önce, Istanbul Festivali çerçevesinde Emre Aracı’nın bir konserine gittiğimde, ilk kez sarayda bestelenen müzikleri dinleme fırsatı bulmuştum ve çok hoşuma gitmişti. Gerçekten keyifli müzikler eşliğinde, keyifli bir eser V. Murad. 18 Şubat, 1 Mart ve 4 Mart’ta Haşim İşcan Kültür Merkezi’nde Antalya Devlet Opera ve Balesi’nden seyredilebilir.