Andrea Camilleri, yıllar boyu Montalbano serisinden adeta koklatırcasına yayımlanan bir- kaç kitabından sonra, bütün serisi ile Türkiye’ye, Türkçeye giriş yaptı. Bu seriden ilk olarak “Tindari Gezisi”ni okumuştum. Yazarın dünya görüşü- nü, siyasetle ve sosyal olaylarla ilgi- lendiği halde asla didaktik olmaksızın bizi Montalbano’nun dürüst, külyutmaz ama çok da keyifli yoluna da- vet edişini sevmiştim. Şimdi Mylos Kitap seriyi tamamlayarak hasreti- mizi giderecek. Ancak hak yemek de istemeyiz. Sel Yayınları, Camille- ri’nin Montalbano’su ile Carlo Lucarelli’nin Gra- zia Negro’sunu “Kırmızı Balık Cinayeti”nde bize sunmuştu.

İlk Montalbano ro- manı “Suyun Şekli” 1994’te yayım- landı. Ama ondan önce de uzun bir çalışma hayatı ve hatta pek çok yayı- nevinin geri çevirdiği kitapları var. Nihayet yayımlatmaya çalıştığı kitap yakın dostu ve hayranı olduğu edebi- yatçı (o da Sicilyalı) Leonardo Scias- cia’nın desteğiyle basıldı. Camilleri küstü, 12 yıl yayın piyasasından uzak kaldı. 1992’de çıkan “La Stagione della Caccia / Av Mevsimi” çok satan liste- sine girdi. 1994 tarihli “Suyun Şekli” ise Montalbano efsanesini başlattı

Mekân Sicilya

Kitaplarımızın mekanı elbette Si- cilya’da, başkomiserimizin kasabası (kurmaca) Vigàta. Montalbano’nun memleketi ise başka bir kasaba: Porto Empedocle. Ama bir ara Montalbano kitapları ve çok sevilen TV serisi efsa- ne düzeyine çıkınca Porto Empedocle yöneticileri isimlerini değiştirmeye bile kalkışmıştı.

Sicilyalı usta onu başarıya taşıyan “Montalbano” dizisini hayli ileri yaş- ta yazmaya başladı. Hatta 2019 Tem- muz’unda bu dünyayı terk ettiğinde arkasından Guardian gazetesinde çı- kan bir yazıda, “AndreaCamilleri 50’li yaşlarında ölmüş olsa, Guardian’da hakkında böyle bir yazı çıkmazdı,” di- yordu. “Ölümü bir İtalyan gazetesinin kültür sanat sayfalarında yer alırdı belki. Yıllarca öğrenci- lere yönetmenlik dersi verdiği Accademia Nazi- onale d’Arte Drammati- ca’da da mutlaka hakkın- da bir şeyler yazılırdı. Bu yazı halk pek tanımadığı halde İtalya’da tiyatro ve televizyon üzerinde bü- yük etkisi olan avangard, solcu bir entellektüelin başarılana değinebilirdi."

30'a yakın kitap

Neyse ki 1994’te çıkan“SuyunŞek- li”ni 30’a yakın kitap izledi ve Salvo Montalbano yalnızca Sicilya ve İtalya’nın değil, dünyanın en tanınmış polislerinden biri oldu. Serinin ilk kitabında hem ileride aşina olacağımız ekibini tanıyoruz hem de Cenova’da yaşayan sevgilisi Livia’yı. İlişkileri İlişkileri daha çok telefon konuşmalarıyla gelişiyor. Yemeğe düşkünlüğünü de öğreniyoruz. Bir İtalyan zaafı, Donna Leon’un Brunetti’si de öyledir. Feraset sahibi ama serkeş bir polis olduğunu da unutmamak üzere hafızamıza nakşediyoruz. Kasabanın sözü geçen ki- şilerinden mühendis Silvio Luparello Vigata’nın seks merkezi Çayır’da pan- tolonu dizlerine kadar sıyrılmış, kalp krizinden ölmüş bulunuyor. Amirle- rinden piskoposa kadar herkes dos- yayı kapatmasını istiyor. Montalbano fazladan kopardığı iki günde saklan- mak istenen gerçeği ortaya çıkarıyor. Gözümüz aydın diyoruz. Yıllarca üstadın kitaplarını az beklemedik!