"The Cathedral Builders of the Middle Ages"

Alain Erlande-Brandenburg

Thames & Hudson

Fiyatı: 7 Dolar

 

Kitap ekinin bu sayısında bir kitabı değil, bir kitap dizisini tanıtmak istiyorum- varlığını yeni keşfettiğim bir kitap dizisi. Ayrıca, Türkiye’den veya Türkçe değil.

 

Thames & Hudson tanınmış bir 'marka'dır. İki nehir: Biri Londra’da, biri New York’ta akar. Fikir de bu: İki İngilizce konuşan kültür merkezini birleştiren bir yayınevi kurmak. 'Firma'nın logosu da aynı fikri işliyor: Biri doğudan, biri batıdan, birbirlerine bakan iki yunus.

 

Ama yayınevini kuran ne Londra’dan ne de New York’tan geliyor. Walter Neurath adında bir Viyanalı. 1930’larda - herhalde Hitler’in varlığından sıkılarak - Londra’ya gelmiş, bu yayıneviniyse 1949’da kurmuş. Şimdi, başta Paris olmak üzere birçok kentte dalları, ofisleri var. Plastik sanat alanında yayınlar yapıyor. Dünyanın bu alanda tanınmış, belli başlı birkaç yayınevinden biri: Taschen, Könemann vb. Ama Thames and Hudson’ın çok daha fazla kitap yayımlamış olduğunu sanıyorum.

Plastik sanat denince, bütün görsel sanatları, 'design' dallarını da kapsıyor. Bu, tabii, çok iyi kağıda basılmış, yüksek nitelikli görsel kitaplar demek. Bu işi hakkıyla yapıyor.

 

 

Evet, niyetim erbabının zaten yeterince iyi tanıdığı bu yayınevini tanıtmak değil. Ama böyle eklerde zaman zaman böyle dünyaca ünlü yayınevleri hakkında da üç beş cümle bilgi vermek faydalı olabilir. Başta dediğim gibi, yayınevi değil, yayınevinin bir kitap dizisini tanıtmak istiyorum.

 

Bununla ben de yeni tanıştım. Birkaç günlüğüne Siena’ya gitmiştim. Orada kitapçı dolaşırken ufak boylu, sevimli birkaç kitap gördüm. Biri, Ortaçağ’da katedral yapanlar hakkında, öbürü de takvimler tarihini anlatıyor. Belki bu diziden başka kitaplar da vardı arada, ama şimdi hatırlamıyorum. Alırken, Thames& Hudson olduklarının bile farkında değildim. Onların alışık olduğum formatlarına da pek benzemiyordu.

 

O zamandan beri bu ikisini okudum ve beğendim. Hani “Que suis-je?” gibi ansiklopedik yayınlar vardır. Pek öyle derinlere dalmadan, ama okuyacak kişiyi de aptal yerine koymadan, ele aldığı konuda verilmesi gereken bilgiyi veren, alanın sorunlarını ve tartışmalarını anlatan, güvenilir kitaplar. Şüphesiz bir ansiklopedi maddesinden çok daha etraflı, ama bir günde, iki günde okunacak (bendekiler 150 sayfa kadar, bol resimli) kitapçıklar.

 

 

Bunları Siena’da müzede aldığım için, bir şekilde sanat tarihiyle ilgili olanları görmüştüm. Aslında genellikle öyle zaten. Ama arka kapakta çıkmış kitapların listelerini basmışlar. Bunların arasında Kutuplar ya da Amazon gibi coğrafi bir yer, bölge üstüne olanları, Gandhi veya Einstein üstüne; mücevherler üstüne olanlar, rakamlar, insan bedeni, rock müziği, fosillerin tarihi, balinalar veya Vikingler gibi konularda olanları da var. Meteoroloji üstüne bile var. Ama görsel sanatları birçok yönden inceleyenleri bayağı ağırlıkta. 

 

Görece yakınların hızla gelişen kavramı 'mikro-tarih'ten esinlendiklerini düşündüm. Aldığım iki kitabın tarzı buna uygun. Tepeden aşağı bakarak yazılmış kitaplar. Metinler konuyu bilen, aklı başında insanlar tarafından yazılmış. Metnin yanından akıp giden görsel malzeme de aslında metinler kadar değerli, iyi seçilmiş, iyi de basılmış. Okuduğum “The Cathedral Builders of the Middle Ages”ı yazan Alain Erlande- Brandenburg şimdi Fransa Genel Arşivi’nin yöneticisiymiş.

Societe Françoise d’Archeologie’nin de başkanı. "The Calendar"ın yazarı Jacqueline de Bourgoing ise Paris’te Siyasi İncelemeler Kurulu’nda çalışıyor, ayrıca da Fransız televizyonu Tarih Kanalı’na belgesel hazırlıyor. Yani, işinin ehli kimseler yazıyor. Dizinin adını da unutmadan vereyim: "Yeni Ufuklar" (Vedat Günyol’a selam!) 

 

İngilizce bildikten sonra, bu kitap dizisinden herkesin faydalanacağı kitaplar bulunur mutlaka. Okunmasının yanı sıra bir yayınevinin de ilgilenmesini salık verebilirdim. Ama öyle bir şey söylemeyeceğim, çünkü kağıdın niteliğinden baskının niteliğine, bu düzeye ulaşmamıza daha epey zaman var sanıyorum.

 

Thames& Hudson, bunca yılın plastik sanat üstüne kitap yayımlayan yayınevi, bu birikimine uygun, ama ondan hafifçe farklılaşan bir işe girişmiş ve işten yüzünün akıyla çıkmış.