NİL KURAL

 

Feminist sinemanın devrimci yönetmeni Chantal Akerman, önceki akşam 65 yaşında hayatına son verdi. Akerman’ın, 2014 yılında hayatını kaybeden annesiyle ilgili kişisel belgeseli ‘No Home Movie’ ağustos ayında Locarno Film Festivali’nde Altın Leopar için yarışmış, yönetmen filmin gösterimlerine katılmıştı. ‘Jeanne Dielman, 23 Quai du Commerce, 1080 Bruxelles’ (1975) ve ‘Les rendez-vous d’Anna’ (1978) başta olmak üzere Akerman’ın çalışmaları, feminist sinemanın kural belirleyici filmleri olarak sinema tarihine geçti.

 

 

Brüksel’de 1950 yılında doğan Chantal Akerman’ın annesi, ailesinde Nazilerin ölüm kampı Auschwitz’ten kurtulan tek kişiydi. Annesinin yaşadığı büyük travmanın izleri, Akerman’ın hayatında ve kişisel deneyimlerinden beslenen filmografisinde belirleyici rol oynadı. Belçika’daki sinema okulu National Superieur des Arts du Spectacle et des Techniques de Diffusion’da eğitim almaya başlayan ancak okuldan ayrılan Akerman, 1972 yapımı filmi ‘Hotel Monterey’ ile dikkat çekti. Ancak Akerman’ı sinema meraklılarına tanıtan 1975 yılında çektiği başyapıtı ‘Jeanne Dielman, 23 quai du Commerce, 1080 Bruxelles’ oldu. Bir ev kadınının günlük rutinlerini üç gün boyunca takip eden film, gösterildiği zamandan beri sinemaseverler ve akademisyenler tarafından tartışılmayı ve saygıyla anılmayı sürdürüyor. Otobiyografik yönü güçlü Akerman filmlerinden ‘Les rendez-vous d’Anna’ ise modern kadının dünyasını, yeni filmini Avrupa’da tanıtan yönetmen karakteri üzerinden işleyen güçlü bir yapımdı. Akerman’ın diğer bir önemli filmi 1976 yılında çektiği ve annesinin yazdığı mektupların New York görüntülerine üst ses olarak eşlik ettiği ‘News From Home’du.

 

 

City College of New York’ta sinema dersleri veren ve sanat çalışmaları önemli sergilerde yer bulan Akerman’ın sinema dili, avangard, deneysel ve güçlüydü. Uzun planlardaki güveni ve kontrolü; filmlerinin, izleyicisini rutinin içinde kaybeden ritmi, derin karakterleri, belgesel ile kurmacanın sınırlarını zorlayan yapıtları, zamana direnmeyi sürdürecek.