NİL KURAL

 

Polonya sinemasının en özgün filmler çeken yönetmenlerinden Andrzej Zulawski, kanserle uzun süren mücadelesinin ardından 75 yaşında hayatını kaybetti. Ünlü yapımları ‘Possession’, ‘Mes nuits sont plus belles que vos jours’un (Günlerim Gecelerinden Daha Güzel, 1989) da aralarında olduğu filmlerde Zulawski, insanın içindeki karanlığı, kadın karakterleri merkeze alıp, beden ve şiddet üzerinden benzersiz bir anlatımla gösterdi. Zulawski, sinema tarihinin gördüğü en benzersiz sinema dillerinden birini geliştiren ve izleyicilerin bilinçaltını da harekete geçiren filmler çeken yönetmenlerden biriydi. Yönetmen, kadın karakterleri merkeze almasını “Bana acı çektiren konularla ilgili filmler çekiyorum, kadın karakterlerim de bu hikayeleri yansıtmama vesile oluyor,” diye açıklamıştı.

 

 

1940’da Polonya’nın köklü ve önemli ailelerinden birinin oğlu olarak dünyaya gelen Zulawski, Fransa’da sinema okudu ve ünlü Polonyalı yönetmen Andrzej Wajda’nın asistanlığını üstlendi. 1971 yılında ilk uzun metrajlı filmi ‘The Third Part of the Night’ı Polonya’da çekti ve bu ilk filmiyle dikkatleri üzerinde topladı. Ancak ikinci filmi ‘The Devil’ın dönemin komünist yönetimi tarafından sansürlenmeye çalışmasının ardından ülkeden ayrıldı ve Fransa’da yönetmenlik kariyerine devam etti. Fransa’da çektiği başrollerini Romy Schneider ve Fabio Testi’nin paylaştığı ‘That Most Important Thing: Love’, Zulawski’yi Avrupa sanat sineması severlerin gözde yönetmenleri arasına yerleştirdi.

 

 

1981 yılında Isabelle Adjani ve Sam Neill’ın rol aldığı ‘Possession’, yaratıcı ve benzersiz sinema diliyle kendisine çok sıkı bir hayran kitlesi yarattı . Yönetmenin Sophie Marceau ile süren 16 yıllık ilişkisi sırasında aralarında ‘L'Amour braque’, ‘Mes nuits sont plus belles que vos jours’ ve ‘Fidelity’nin olduğu filmlerde birlikte çalıştılar. Zulawski, sadece aşırılıkları olan hikayelerin ilgisini çektiğini söyleyecekti. 2000 tarihli ‘Fidelity’nin ardından sinemaya uzun bir ara veren ve bu aradaki hayatını yaşadığını söyleyen Zulawski, geçen yıl Locarno Film Festivali’nde Altın Leopar için yarışan ‘Cosmos’la sinemaya döndü. Çok büyük bir beğeniyle karşılanan Witold Gombrowicz uyarlaması, Zulawksi’ye festivalden En İyi Yönetmen Ödülü kazandırdı.