NİL KURAL

 

2006 yılında ‘Esma’nın Sırrı / Grbavica’ ile Berlin Film Festivali’nden Altın Ayı kazanan Bosnalı yönetmen Jasmila Zbanic, geçen hafta Pera Müzesi’nin konuğuydu. Pera Film’in Bosna Sancak Kültür Günleri kapsamında 'Gerçekliğin Şiirselliği' adlı bir seçkide beş filmini gösterdiği Jasmila Zbanic’le kariyerini konuştuk.

 

 

Açıkçası filmlerimi gösterime girmelerinin ardından bir daha izlemiyorum. Evet, benim bir parçam ve bu yüzden üzerimde bir etkileri var. Eğer onları çekmesem aynı insan olamazdım.

 

 

‘Esma’nın Sırrı’nda tecavüz kurbanlarıyla ilgili araştırma yapmak zorundaydım. Bu da duygusal açıdan çok zordu. Ve tabii başka güçlükler de vardı. Ancak zorlukları ele aldığım konu ve kendimle ilgili bir şeyler öğrenmek için bir fırsat olarak görüyorum. Bilinçaltı; duygular, önceki yaşamlarınızın bilgisi, doğa ve evrenin yer aldığı bir havuz. DNA’mız keşif gezisindeki okul çocukları gibi içimizden akıp gidiyor. Bilinç üstüyle buna bir düzen getirmeye çalışıyoruz.

 

 

Her zaman saplantıyla başlar. Bir şey duyarım veya beni huzursuz eden bir deneyim yaşarım. Artık aynı kişi değilimdir. O konuyu düşünmeye, onunla nefes almaya başlarım. Onunla uyurum, rüyamda onu görürüm. Bir olay, bir hikaye veya bir anlık bir şiirsellik de bu duyguları başlatabilir.

 

 

 

Ortağım Ibrahimovic Damir’le bizim hassasiyetlerimizi ve dünya görüşümüzü paylaşan filmlerin yapımcılığını üstleniyoruz. Küçük bir yapım şirketiyiz. Dolayısıyla istediğimiz kadar fazla film yapamıyoruz. Ama Mirjana Karnovic’in ‘Good Wife’ adlı filminin yapımcılığını üstlendiğimiz için çok gururluyurz. Grbavica, ‘Esma’nın Sırrı’nda Esma’yı canlandıran Sırplı oyuncu. Toplumumuzdaki en gizli konulara parmak basan harikulade, cesur ve yetenekli bir sanatçı.

 

 

Politik durum her zamankinden daha kötü. Politikacılar hiçbir ilerleme sağlayamıyor. Birkaç istisna var ama azınlıktalar. Bazen Orta Çağ’da yaşıyormuşuz gibi hissediyorum. Maalesef kültürün Bosna’da ne kadar önemli ve güçlü olduğunu anlayamıyoruz. 

 

 

 

Filmler insanları bir araya getirir. Bize başkalarını anlama, onların hislerini hissetme imkanı verir, sizinle konuşur. Size katılıyorum. Bizim coğrafyamızın en başarılı çalışmaları filmler. Hep de zamanın belgesi olarak kalacaklar.

 

 

Senaryo, Birleşmiş Milletler için çevirmen olarak çalışan Bosnalı Hasan Nuhanovic’in gerçek hikayesinden yola çıkıyor. Aralarında ailesinin olduğu binlerce Bosnalı’ya Birleşmiş Milletler kampından çıkmaları gerektiğini tercüme ediyor. Yıllar sonra ailesini toplu mezarda buluyor. Çok derin ve duygusal bir hikaye. Bugünün Avrupasını anlatıyor. Senaryo hazır, destek bekliyoruz. Destek gelirse gelecek yıl çekimlere başlamayı ümit ediyoruz.