FİSUN YALÇINKAYA

 

Maçka’daki Antik A.Ş. Müzayede Evi, dün, Türkiye’deki müzayedelerinin gelmiş geçmiş en heyecanlılarından birine ev sahipliği etti. Kolay değil, saat 15.00 sularında başlayan 291. Müzayede kapsamında meraklılarla buluşacak eser, 10 milyon TL’den satışa sunulacak bir Osman Hamdi Bey tablosuydu. Sanatseverler koltukları doldurdu, bir kısmı ise ayakta heyecan içinde müzayedeyi izlemeyi tercih etti. Kimileri beklerken salonu arşınlayıp durdu… Müzayedeyi keyifli sunumuyla süsleyen Turgay Artam, eseri sunduğunda sanatseverler arasında gezen ‘Rekor kırılacak mı?’ fısıldaşmaları tüm salonda duyuluyordu. Artam, “Telefondakiler beklerken ben bir su içeyim,” dediğinde ise salonda gülüşmeler duyuldu. Ve birkaç dakika içinde beklenen oldu. Osman Hamdi Bey’in 1882 tarihli tablosu ‘Yeşil Cami Önü’ rekor kırarak KDV’siyle beraber 13 milyon 509 bin TL’ye yeni sahibine kavuştu. Böylece Türkiye’de resim sanatında bir müzayedede gerçekleşen en yüksek fiyatlı eser satışı yapıldı. Tablo aynı zamanda Türkiye’de satılan en pahalı sanat eseri de oldu.

 

Osman Hamdi Bey’in 1882 tarihli eserinin dünya çapında değerli bir eser olduğunu belirten Turgay Artam, bu eseri koruyarak bugünlere taşıyan eser sahiplerine ve satın alarak Türk resim sanat tarihine sahip çıkan yeni alıcılara teşekkür etti. Rekor satışın yanı sıra Hoca Ali Rıza, İbrahim Çallı, Halil Paşa, Feyhaman Duran, Şevket Dağ imzalı tabloların da satıldığı 291. Müzayede, sanatsever ve koleksiyoncuların yoğun ilgiyle karşıladıkları bir müzayede oldu.

 

Okul ve müze kurucusu olan, arkeolojik keşiflere öncülük yapan, resimleriyle özel bir yer elde eden böylece Türkiye’de sanat tarihinin en ikonik isimlerinden birine dönüşen Osman Hamdi Bey’in bu tablosu, gündelik hayattan bir sahneyi göstermesi bakımından önem taşıyor. Osman Hamdi Bey’in Mekteb-i Sanayi-i Nefise-i Şahane’yi bugünkü adıyla Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’ni kurduğu yıl olan 1882’de tamamladığı tablo, eski Türkçe imzalı. 16 insan bir de köpek figürünü Bursa’daki Yeşil Cami Önü’nde gösteren tablo 185 santimetreye 100 santimetre boyutunda. 

 

 

 

Tablo, 16 insan figürü ve bir köpeği gündelik bir manzara içinde Bursa’daki Yeşil Cami’nin önünde gösteriyor. Edhem Eldem tablo için “1882 tarihli Yeşil Cami Önü, 1880-1900 yılları arasında dış mekân ve güncel sahneler döneminin ilk ve en iddialı örneklerinden birini oluşturmaktadır,” diye belirtiyor.

 

 

 

Oryantalist resmin çok başarılı bir örneği olarak gösterilen eser, Türk resim sanatında tam boy olarak bir insanın resmedilmesinin de ilk denemelerinden biri olmasıyla daha da önem kazanıyor.

 

 

Ciddi bir ön hazırlığın ardından yapıldığı düşünülen bu başyapıtın tekniği mükemmel olarak nitelendiriliyor. Tablo müzayede rekoru kırdığı dönem Türkiye'de sanat piyasasını canlandırmak adına bir dönüm noktası olmuştu.

 

 

 

İbrahim Çallı’nın başyapıtlarından 1913 tarihli tuval üzerine yağlıboya eser, dönemin gündelik hayatına tanıklık etmesi ve Çallı tekniğini yansıtması bakımından önem taşıyor.

 

 

 

Işıkların ve renklerin birbirileriyle oluşturduğu uyum ve resmin gerçekçi duruşu, geometrik açıdan sepetteki ayva ve narların dizilişiyle önemli bir Şeker Ahmet Paşa eseri…

 

 

 

 

Sanatçının 1962’de yaptığı, 210 x 540 cm boyutlarındaki resim en önemli çalışmalarından biri. Zeid resimde İslam hat sanatının estetiği ile Sufizmin mistik karakterlerini, Bizans ve Batı sanatının estetiği ile birleştiriyor.

 

 

 

Akyavaş’ın 1982 tarihli eseri  sanatçının tüm dönemlerinin izlerini taşıyan kompozisyonu ile dikkat çekiyor. Tuval üzeri yağlıboya tablo, 268x260 cm ebatlarında.

 

 

 

İslam düşünürü mutasavvıf Hallacı Mansur’un tasavvuf inancının yansıdığı ve Akyavaş’ın en önemli eserleri arasında gösterilen tablo, 190 x 350 cm ebatlarında.

 

 

 

Tuval üzerine karışık teknikle yapılan eseri, Doğançay Sultanahmet Camii’ndeki İznik çinilerinden esinlenilerek yaptı.

 

 

 

Akyavaş’ın Türk çağdaş sanatını dünyaya tanıtan eserlerinden olan “Kuşatma”, 266x385 cm boyutlarında ve 1982 tarihli.

 

(Liste müzayede evleri verileriyle hazırlanmıştır.)