FİSUN YALÇINKAYA

 

“Askerlik yaptığım bölükte Kürtçe konuşmak yasaktı. Ben de annem Türkçe bilmediği için annemle Kürtçe konuşmak zorundaydım,” “Adam beni polis aracının içinde, seni keseceğim diye tehdit ediyor! Ve bunu yapması mı gerek artık bir ceza alması için? (… ) Ulan ben öldükten sonra neye yarar bunun ceza alması,”, “Hep şununla karşı karşıya kalabiliriz korkusu hepimizin arkasından hep fısıldar: Yanlış yaptığın anda sana gavur diyecekler!”

 

Türkiye’nin farklı kesimlerinden insanların ağzından duyabileceğiniz, kiminin altına imzanızı bile atabileceğiniz cümleler bunlar. Güncel sanatçı İpek Duben, Vasıf Kortun küratörlüğünde düzenlenen yeni sergisi ‘Onlar’da farklı etnik kökenleri, dilleri, inançları ve cinsel yönelimleri olan 24 kişinin bu samimi anlatılarını bir araya getiriyor. Salt Galata’da 28 Haziran’a dek sürecek sergiyi izlemek için salona girdiğinizde büyük boyutlu tam vücutlarını görebildiğiniz bu 24 kişinin farklı ekranlarda aynı anda konuştuğunu görüyorsunuz. Her birinin yanına yaklaştığınızda tek tek dinleyebiliyorsunuz. Videolarda konuşanlar sürekli değişiyor. Bir kez dinlediğiniz birini farklı bir konuda konuşurken az sonra başka bir ekranda duyabiliyorsunuz. ‘Onlar’ bu anlatılar arasında kendi yolunuzu çizmenize izin veren bir porje. Videolar sürekli olarak değişirken ortak konulara farklı kesimlerden farklı yanıtları dinliyorsunuz. Kürtler, Aleviler, Zazalar, Rumlar, Ermeniler, Yahudiler, Romanlar, LGBT bireyler ve başörtülü kadınlar, aile içi şiddete maruz kalan kadınlar, beyaz Türkler’in aralarında olduğu bu kişiler hayat hikayelerini anlatıyor basitçe. Ancak İpek Duben’e göre politik bir yönü olmayan bu sosyolojik eserde Türkiye’nin günümüz sosyal durumunu okumak mümkün. Irkçılık, din ve inanç temelinde ayrımcılık, homofobi, cinsiyet eşitsizliği ve aile içi şiddetle ilişkili meselelere bu sohbet benzeri 24 anlatının samimiyetine mutlaka kulak verin.