Batı Kanonu ve bir edebiyatın tarihi
17 Nisan 2018 - 04:04İhsan Dindar - Milliyet Sanat
Harold Bloom, Amerika’da son dönemin en önde gelen edebiyat eleştirmenlerinden biri. Yale Üniversitesi’nde ders veren Harold Bloom, Batı’yı Batı yapan kavramlardan biri olan edebiyatı derinlemesine incelediği Batı Kanonu adlı eserinde, bu coğrafyayı derinden etkileyen eser ve yazarları inceliyor.
İthaki Yayınları tarafından Çiğdem Pala Mull tarafından Türkçeye çevrilen ve uzun bir aradan sonra ikinci baskısını yapan kitap, en az üç kuşak tarafından bir eserin okunurluğundan da öteye geçip yüzlerce yıl geriye gidiyor. Shakespeare, Dante veya Chaucer’in eserlerinden Kafka’ya kadar tarihe damga vurmuş yazarların eserlerini inceleyen ve daha doğrusu eleştirel bir gözle bakan Harold Bloom, tüm bu yapıtların kanonik yönlerini ele alıyor.
Walt Whitman'dan Tolstoy'a...
Kitapta yer alan 26 yazar ve onların ortaya koyduğu eserleri inceleyen Harold Bloom, “Batı” kavramına Rusya ve Amerika arasındaki topraklarda üretilen eserleri dahil etmeyi tercih ediyor. Dolayısıyla Walt Whitman ve Tolstoy kitapta birlikte yer alan iki farklı coğrafya ve iki farklı kültürün insanı olarak karşımıza çıkıyor.
Bloom’un Batı’da bu çok satan eserini aynı zamanda bir “Batı Edebiyatı Tarihi” olarak da kabul etmek pekala mümkün. “Edebiyat nedir? Kanon nedir?”gibi temel soruların yanı sıra bu yapıtları kaleme alan isimlerin yaşamöyküleriyle eserlerini kaleme alma amaç ve süreçleri, konuya dair merak duyan okurun ilgisine sunulmuş önemli bir başucu çalışması.
Bir süredir Türkçede baskısı bulunmayan kitabın, Shakespeare göndermeli yenilenen kapak tasarımıyla yeniden raflarda yerini alması, dünyada çok satan bu esere ulaşmakta zorluk çeken Türk okur için önemli bir gelişme. Konuyla ilgilenen herkesin kütüphanesinde temel kaynak olarak yer alabilecek olan Batı Kanonu, ileri okumaların önünü açabilecek, kılavuzluk yapabilecek bir eser olarak okurlarını bekliyor.
ihsan.dindar@milliyet.com.tr