İrlandalı yazar James Joyce'un başyapıtı "Ulysses", üzerine hem yazarı, hem de okurları tarafından en çok emek sarfedilen eserlerden biri

James Joyce tarafından 1914 ile 1921 yılları arasında kaleme alınan ve bilinç akışı tekniğinin en önemli örneklerinden biri sayılan Ulysses, Dublin’deki ayaklanmalar sebebiyle bir Fransız yayın evine verilir. Joyce’un karmaşık ve okunaksız el yazısı, dizgicilerin İngilizceye olan zayıf hakimiyetleri nedeniyle 2 Şubat 1922 tarihindeki ilk baskısı yaklaşık 2000 hata barındırarak yapılır. Yaklaşık 840 sayfa uzunluğundaki kitap, 1904 yılının bir Haziran ayının başlangıcında, orta sınıfa mensup belirli insanların yalnızca tek bir gün içindeki eylemlerini ve düşüncelerini anlatmaktadır.

Joyce, Ulysses için; “içine öyle bulmacalar, öyle muammalar kattım ki akademisyenler yıllarca ne demek istediğimi tartışıp duracaklar - ki bu da ölümsüzlüğümüzü kesinleştirmenin tek yolu.” demiştir.

1932 yılında dönemin başarılı psikanalisti Carl Gustav Jung tarafından Joyce’a gönderilen notta “Sizin Ulysses'iniz, dünyayı öylesine altüst olmuş psikolojik bir sorun olarak sundu ki, birçok kez onun psikolojik sorunları üzerine olası bir bilirkişi olarak çağrıldım” diye yazmaktadır. Aynı zamanda roman T.S. Eliot tarafından "19. yüzyılı kapatan eser" olarak nitelendirilir.

İlk basıldığı zaman Amerika’da pornografik bulunarak yayımı yasaklanan kitabın daha sonra hakkında dergiler, makaleler, analizler, şarkılar, incelemeler yapılmış, Ulysses'i çözmek için kitaplar yazılmıştır.

Enis Batur’un önsözü, sonsözü ve düzeltmenliğini üstlendiği kitap dilimize Nevzat Erkmen tarafından çevrilen Ulysses’in çeviri süreci 10 yılı aşkın çalışma gerektirmiştir ve 1999 yılında basılmıştır.