Oscarlar aynı anda aynı filme
14 Mart 2023 - 11:0311 adaylıkla 95. Oscar Ödülleri’nin favorisi olan “Everything Everywhere All at Once/Her Şey Her Yerde Aynı Anda” En İyi Film ve Yönetmen başta olmak üzere yedi ödül kazanarak geceye damgasını vurdu.
MÜJDE IŞIL-Akademi beyaz ve eril olmakla eleştiriliyordu. Gelenekçi, muhafazakâr, eski kafalı olmakla… Farklı anlatım dillerine, genç bakışa, mizaha kapalı olmakla… Ödül tarihine baktığımızda ana kategorilerde en az ödül alan türlerin bilim kurgu ve komedi olduğu aşikârdı. 95. Oscar Ödülleri’nde Akademi, tüm bu yargıları silmeye yemin etmişçesine “Everything Everywhere All at Once/Her Şey Her Yerde Aynı Anda”yı ödül yağmuruna tuttu. Bilim kurgu-komedi-dram-aksiyon kırması yapım, lunapark eğlencesi kıvamında ve sosyal medyanın hızına uyumlu tarzıyla Akademi’nin “biz de gençleştik ve yenilendik” ilamının simgesi oldu. Asya kökenli oyuncuları ve başkarakter oldukları hikâyeleri görmezden gelmediğinin de...
Aslında bu sadece Akademi’ye has bir seçim değil. Bir sene önce vizyona giren yapım, Oscar’a adım adım neredeyse tüm meslek birliklerinin desteğiyle bu noktaya ulaştı. Evliliği dağılma noktasında olan, kızının cinsel yönelimini kabul etmekte zorlanan, işlettiği çamaşırhaneyi kapatmamak için uğraşan bir kadının paralel evrenler arasında geçiş yaparak dünyayı kurtarmasını anlatan hikâyesi ve “Matrix”, “Crouching Tiger, Hidden Dragon”, “In the Mood for Love”, “Ratatouille” gibi birbirine uzak görünen filmleri harmanlayan anlatısı, özünde herkesin çok sevdiği tek bir cümleye bağlanıyordu: “Aile her şeyden önemlidir.” Dinamik kurgusu ve tuhaf esprileri belli ki sinemaya “taze kan” hissi aşılamıştı.
Alman filminin başarısı
Alman yapımı “All Quiet on the Western Front” hem En İyi Film hem de En İyi Uluslararası Film dalında adaydı. Acaba “Parazit” gibi iki dalda da ödülü kucaklar mı diye merak ediliyordu ama bu ihtimal gerçekleşmedi. En İyi Uluslararası Film başta olmak üzere dört dalda ödülle döndü törenden.
Kadın adaylarda büyük rekabet
Hem Kadın hem de Yardımcı Kadın kategorisi güçlü bir rekabete sahne oldu. En İyi Kadın Oyuncu kategorisinde yarış Michelle Yeoh (“Everything Everywhere All at Once”) ve Cate Blanchett (“Tár”) arasında geçti. Akademi iki Oscarlı Blanchett yerine, Yeoh’tan yana kullandı tercihini. Böylece Yeoh bu dalda ödül kazanan İlk Asya kökenli oyuncu oldu. Yardımcı Kadın kategorisinde ise Angela Bassett (“Black Panther: Wakanda Forever”) bir adım önde görünse de Jamie Lee Curtis “Everything Everywhere All at Once” ile ilk adaylığında ilk Oscarını kazandı. Yeoh 1962, Curtis 1958 doğumlu. Yıllardır sinemanın içindeler ve hem ilk adaylıklarını hem de ilk Oscar Ödülleri’ni bu kadar geç almaları, Akademi’nin bakış açısının filmleri ödüllendirmekle değişmediğini gösteriyor.
Erkeklerde yeniden doğuş
Geçen sene başında Austin Butler “Elvis” ile Oscar favorisi olarak başlamıştı yarışa. Ancak Brendan Fraser’ın “The Whale/Balina”daki protez destekli obez öğretmen performansı, fiziksel değişimi pek seven Akademi üyelerini avucunun içine almakta zorlanmadı ve En İyi Erkek Oyuncu Ödülü’nün sahibi oldu. Fraser’ın Altın Küreleri dağıtan Hollywood Yabancı Basın Birliği’nin eski başkanı Philip Berk tarafından geçmişte tacize uğradığını açıklaması ve “Mumya” serisinden sonra kariyerinin düşüşe geçmesi, bu film ve ödülle son buldu. ‘80’lerin çocuk yıldızı Ke Huy Quan da “Everything Everywhere All at Once”taki freebag’li zaman yolcusu performansı ve Tony Leung taklidiyle yıllar sonra yeniden parladı ve En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Ödülü’nü aldı.
Olgunluk, uçarılığa yenildi
Martin McDonagh’ın yazıp yönettiği, iki arkadaşın dostluğunun ani bir kararla bitmesi üzerinden çok derin ve hüzünlü insanlık hikâyeleri anlatan “The Banshees of Inisherin”in dokuz adaylığı vardı. Colin Farrell, Brendan Gleeson, Barry Keoghan ve Kerry Condon oyunculuk dallarında adaydı ve rakiplerine kıyasla performansları sade, gerçekçi ve daha zorluydu. Akademi filmi de oyuncularını da ödülsüz göndermeyi tercih etti. Keza Spielberg’ün en kişisel ve muhtemelen onun için en zor filmi olan “The Fabelmans/Fabelmanlar”ın da yedi adaylığı vardı. Spielberg’ün En İyi Yönetmen Ödülü’nü kazanma ihtimali sürpriz olmayacaktı. İki film de geceden ödülsüz döndü. Belki de olgunluk, uçarılığa yenildi.
Kazananların listesi
En İyi Film: “Everything Everywhere All at Once”
En İyi Yönetmen: Daniel Kwan, Daniel Scheinert (“Everything Everywhere All at Once”)
En İyi Kadın Oyuncu: Michelle Yeoh (“Everything Everywhere All at Once”)
En İyi Erkek Oyuncu: Brendan Fraser (“The Whale”)
En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu: Jamie Lee Curtis (“Everything Everywhere All at Once”)
En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu: Ke Huy Quan (“Everything Everywhere All at Once”)
En İyi Uluslararası Film: “All Quiet on the Western Front”
En İyi Özgün Senaryo: “Everything Everywhere All at Once”
En İyi Uyarlama Senaryo: “Women Talking”
En İyi Görüntü Yönetimi: “All Quiet on the Western Front”
En İyi Kurgu: “Everything Everywhere All at Once”
En İyi Yapım Tasarımı: “All Quiet on the Western Front”
En İyi Kostüm Tasrımı: “Black Panther: Wakanda Forever”
En İyi Ses: “Top Gun: Maverick”
En İyi Makyaj ve Saç: “The Whale”
En İyi Film Müziği: “All Quiet on the Western Front”
En İyi Şarkı: “Naatu Naatu” (“RRR”)
En İyi Görsel Efekt: “Avatar: The Way of Water”
En İyi Belgesel: “Navalny”
En İyi Kısa Belgesel: “The Elephant Whisperers”
En İyi Animasyon: “Guillermo del Toro’s Pinocchio”
En İyi Kısa Animasyon: “The Boy, the Mole, the Fox and the Horse”
En İyi Kısa Film: “An Irish Goodbye”