Altın Laleler kadınların ellerinde
20 Nisan 2023 - 10:0412 gün boyunca İstanbullulara bayram havası yaşatan 42. İstanbul Film Festivali, merakla beklenen ödül töreniyle sona erdi. Ödüllerde kadın sinemacıların ağırlığı dikkat çekti.
MÜJDE IŞIL- Nisan ayı, İstanbul Film Festivali ile birlikte yerli festivallerimizin sezon başlangıcını simgeliyor. Sene boyunca konuşacağımız yapımlar çoğunlukla ilk kez İstanbul’da görücüye çıkıyor ve ödüller de tüm sezonu etkiliyor. 42. İstanbul Film Festivali’nde Ayşe Polat imzalı “Kör Noktada” ve Fikret Reyhan’ın yeni filmi “Cam Perde” festivalin en beğenilen ve konuşulan yapımları olarak öne çıktı.
Bu sene Berlin Film Festivali’nin Karşılaşmalar Bölümü’nde dünya prömiyerini yapan “Kör Noktada” festival kataloğunda Almanya yapımı olarak geçiyor ama film Türkiye’de çekilmiş ve ekibin çoğu da buradan. ‘90’lardaki faili meçhullere odaklanan yapım, doğa üstü korku ve siyasi gerilimi harmanlamasıyla sinemamızda görmeye alışık olmadığımız bir karma çıkarıyor karşımıza. Masal-kâbus-gerçek geçişgenliği, başkanlığını Emin Alper’in yaptığı jüriyi etkilemiş görünüyor ki Alper’in sinemasıyla taşıdığı paralellikleri var temelde. Dolayısıyla En İyi Film ve Senaryo Ödülleri’ni kazanması pek sürpriz sayılmaz. Asıl sürpriz, Fikret Reyhan’ın “Cam Perde”sinin daha geri planda kalması oldu. Zira Reyhan filminde, seküler yaşamın önplanda olduğu İzmir’de bile bir kadının kendi hayatının öznesi olamamasını, eski eşinden müstakbel yeni eşine kadar toplumun ruhuna işlemiş erkeklik kodlarıyla çevrilmesini çok mahir anlatmıştı. En İyi Film, Yönetmen ve Senaryo’da hayli iddialı görünüyordu, Jüri Özel Ödülü ve Erkek Oyuncu Ödülü ile döndü geceden.
Üç isim paylaştı
Geçen sene Antalya Film Festivali’nde prömiyer yapan “Ayna Ayna” Belmin Söylemez’e En İyi Yönetmen Ödülü’nü getirdi. Film Antalya’da olumlu eleştiriler almış ama ödüllerde öne çıkamadığı gibi Laçin Ceylan’a (üç ana karakterden biri olmasına rağmen) verilen En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü ile tuhaf bir durumun ortasında kalmıştı. İstanbul’daki ödüller bunun düzeltilmesi şeklinde yorumlanabilir. 10 sene sonra ikinci uzun metrajını çekebilen Söylemez’in nezdinde kadın yönetmenlerin sektörde yaşadığı zorlukların ve filmindeki kadın karakterlerin günümüz toplumunun değişen değerlerine tezatlığının simgesi olarak görülmüş gibi film, yönetmenine ve üç oyuncusuna da ödül verilerek…
Bu sene bir de dijital platform yapımı yarıştı Ulusal Yarışma’da. Onur Saylak imzalı “Boğa Boğa”, yakın zaman önce Oscar’da ve uluslararası majör festivallerde çokça tartışılan “dijital platform filmi, sinema filmi midir ve böyle güçlü destek alamamış yapımlarla birlikte yarışması adil mi?” sorularını bizim festivallerimize de taşıdı. Vizyon yerine yarın dijital platformda gösterilecek film, toplumsal ahlak adına eleştirilerini farklı bir anlayışla yansıtmasıyla dikkat çekici olsa da jüriden hiç ödül alamamasını, festivallerimizin dijital platform yapımlarına ödüle (maddi desteğe) mesafeli olduğu ve bağımsız sinemacıları önceliklendirdiği şeklinde yorumlamak mümkün. Bakalım açılan bu yeni yol, Adana ve Antalya gibi majör festivallerimizi nasıl etkilecek?
En İyi Sanat Yönetmeni Ödülü’nü Meral Efe Yurtseven’e Milliyet Sanat’ın Yayın Yönetmeni Filiz Aygündüz takdim etti.
En İyi Sanat Yönetmeni Ödülü Milliyet Sanat’tan
Milliyet Sanat’ın desteğiyle ilk defa geçen sene verilmeye başlanan En İyi Sanat Yönetmeni Ödülü’nün bu seneki sahibi “Iguana Tokyo” filmiyle Meral Efe Yurtseven ile Emre Yurtseven oldu. Ödül, Milliyet Sanat Dergisi Yayın Yönetmeni Filiz Aygündüz tarafından takdim edildi. Aygündüz ödül hakkında “Sanat yönetimi bir sinema filminde, yaratıcı düşüncenin görsellikle buluşarak ana kompozisyonu güçlendirdiği önemli bir dal. İlkini geçen yıl verdiğimiz Milliyet Sanat Dergisi En İyi Sanat Yönetmeni Ödülü’nün bu alanda farkındalık yaratmasını, benzer ödüllerin çoğalmasını diliyorum” yorumunu yaptı. Bu yıl ikincisi verilen ödül, Milliyet Sanat tarafından 15 bin TL para ödülüyle desteklendi.
Ödül kazananlar
En İyi Film: “Kör Noktada” (Ayşe Polat)
Jüri Özel Ödülü: “Cam Perde” (Fikret Reyhan)
En İyi Yönetmen: “Ayna Ayna” (Belmin Söylemez)
En İyi Kadın Oyuncu: Manolya Maya, Şenay Aydın, Laçin Ceylan (“Ayna Ayna”)
En İyi Erkek Oyuncu: Alper Çankaya (“Cam Perde”)
En İyi Senaryo: “Kör Noktada” (Ayşe Polat)
En İyi Görüntü Yönetmeni: Barış Aygen (“Bir Tutam Karanfil”)
En İyi Kurgu: “Kör Noktada” (Serhad Mutlu ve Jörg Volkmar)
En İyi Sanat Yönetmeni: Meral Efe Yurtseven ve Emre Yurtseven (“İguana Tokyo”)
En İyi Özgün Müzik: “İguana Tokyo” (Kazuya Nagaya, Sound Walk Collective)
Mansiyon: “Sanki Her Şey Biraz Felaket” (Umut Subaşı)
En İyi Kısa Film: “Navnîşan/Adres” (Aram Dildar)
Ulusal Kısa Film Yarışması’nda Mansiyon: “Suriyeli Kozmonot” (Charles Emir Richards)
En İyi Belgesel: “Boşlukta” (Somnur Vardar)
Ulusal Belgesel Yarışması’nda Mansiyon: “Düet” (İdil Akkuş ve Ekin İlkbağ)
Seyfi Teoman En İyi İlk Film Ödülü: “Bars” (Orçun Köksal)
Uluslararası Yarışma’da FIPRESCI Ödülü: “Next Sohee/Sıradaki Kız” (Jung July)
Ulusal Yarışma’da FIPRESCI Ödülü: “Kör Noktada” (Ayşe Polat)
Ulusal Kısa Film Yarışması’nda FIPRESCI Ödülü: “8 Mart 2020: Bir Günce” (Fırat Yücel)
Genç Usta Ödülü: “Safe Place/Güvenli Bir Yer” (Juraj Lerotic)
Uluslararası Yarışma’da En İyi Film: “World War III/ Üçüncü Dünya Savaşı”
Jüri Özel Ödülü: “Pamfir” (Dmytro Sukholytkyy-Sobchuk)
Uluslararası Yarışma’da Mansiyon: “Atlantic Bar” (Fanny Molins)