Milliyet Sanat
Milliyet Sanat » Haberler » Diğer » “Ahmet Ferit’e Mektuplar” yakın dönem Türkiye tarihini aydınlatıyor

“Ahmet Ferit’e Mektuplar” yakın dönem Türkiye tarihini aydınlatıyor

“Ahmet Ferit’e Mektuplar” yakın dönem Türkiye tarihini aydınlatıyor16 Kasım 2023 - 02:11
VakıfBank Kültür Yayınları (VBKY) “Ahmet Ferit’e Mektuplar” adlı kitabı okurlarıyla buluşturuyor. Türk düşünce tarihinin değerli iki ismi, iki dost, Yusuf Akçura ile Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk İçişleri Bakanı Ahmet Ferit Tek’in 31 yıllık mektuplaşmaları, 2. Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e dönemin politik ve düşünsel iklimine dair ipuçları sunuyor.

VakıfBank Kültür Yayınları (VBKY) iki siyasetçi ve fikir insanı Yusuf Akçura ve Ahmet Ferit Tek’in 1902-1933 yılları arasındaki mektuplaşmalarını yayımladı. Prof. Dr. İsmail Türkoğlu ve Prof. Dr. Ömür Ceylan tarafından yayıma hazırlanan eser, “Ahmet Ferit’e Mektuplar” adıyla okura sunuldu. Kitap, Yusuf Akçura ve Ahmet Ferit Tek’i daha yakından tanıyabilmek için okurlara bir fırsat sunarken, ikilinin yaşamlarının gölgede kalan kısımlarını gün yüzüne çıkarıyor. Kitapta mektupların orijinal hâllerine de yer veriliyor.

Rusya Türklerinin siyasi mücadeleleri ve Jön Türk hareketi

Hemen hemen her hafta birbirlerine yazan Akçura ve Tek’in mektupları; Rusya Türkleri’nin 1905 İhtilali sonrası giriştikleri siyasi mücadelenin tarihine ayna tutuyor. Bununla beraber Osmanlı Devleti’nin içinde bulunduğu siyasi çıkmazda izlemesi gereken ve Yusuf Akçura’nın üzerinde durduğu üç siyasi yöntem olan Osmanlılık, İslamcılık ve Türkçülük politikalarının sorgulandığı “Üç Tarz-ı Siyaset” adlı kitabın yazılış serüveni, Jön Türkler’in muhaceretteki mücadeleleri ve birbirleriyle olan ilişkilerine ışık tutuluyor.

Türk siyaset ve kültür hayatında ender rastlanan bir dostluk

Yusuf Akçura’nın torunu Yusuf Akçura’nın izniyle Türk siyaset ve kültür tarihi açısından son derece önemli olan bu mektupların yayımlanmasının mümkün olduğunu paylaşan

Prof. Dr. İsmail Türkoğlu ve Prof. Dr. Ömür Ceylan, ikilinin yıllara yayılan dostluğunu şu sözlerle aktarıyor:

“Yusuf Akçura ve Ahmet Ferit Tek, Kuleli Askerî Lisesi’nde başlayan samimiyetlerini, Akçura’nın vefatına dek sürdürmüş iki yakın dosttur. Yusuf Akçura’nın 1903’te Fransa’dan Rusya’ya dönüşüyle yoğunlaşmaya başlayan mektuplaşmalar 1935’e kadar devam etmiştir. Bu 32 yıllık sürenin bir bölümünü (1909-1925) İstanbul ve Ankara’da birlikte geçirmişlerdir. Ahmet Ferit Tek’in 1925’te Hariciye Vekâleti’nde görevlendirilmesiyle mektuplaşmalar yeniden başlamıştır. Mektuplardan anlaşıldığı üzere birbirlerine hemen hemen her hafta mektup yazmışlardır. Birbirlerini bu derece seven, saygı duyan iki dost herhâlde Türk siyaset ve kültür hayatında enderdir.”

Kitaptan

“Sen üç siyasetten yalnız birincisi kabil diyorsun. Ben de bilahare görmüş olacağın gibi yalnız birincisi gayr-i kabildir diyorum. Ne kadar taban tabana zıt efkâr. Lakin birinci kısım makalem sırf tarih idi, ma-vaka’ayı hikaye idi. Tabii bence doğrusu zannolunan bir nokta-i nazardan bakılarak. Lakin asıl kabil-i tatbik olur olan üçüncü makaledir ki onu şimdi artık okumuşsundur ve ancak onu okuduktan sonra öyle [2a] bahsedebileceğiz, şimdilik kesiyorum. Eğer karşılık makale yazarsan elbet hoş olur… Acele ediyorum değil mi? Belki benimkini de derç etmeyecekler. Amma ne beis var; yaşasın Şûrâ-yı Ümmet! […] komaz birlikte derç eder. Ve mesleğimize de muvafık olur.”