Milliyet Sanat
Milliyet Sanat » Haberler » Diğer » ABD'nin 'Ara Güler'i Elliott Erwitt hayata veda etti

ABD'nin 'Ara Güler'i Elliott Erwitt hayata veda etti

ABD'nin 'Ara Güler'i Elliott Erwitt hayata veda etti03 Aralık 2023 - 04:12
Magnum Fotoğraf Ajansı kurucu üyelerinden Elliott Erwitt, Manhattan'da ailesi yanı başında iken 95 yaşında hayat gözlerini yumdu.
Elliott Erwitt, günlük hayattaki ironik ve absürd durumların samimi siyah beyaz fotoğraflarıyla tanınan, Fransa doğumlu Amerikalı fotoğrafçı ve gazeteciydi.
 
1928'de Paris'te Rus bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Erwitt, çocukluğunu Milano'da geçirdi, ardından 1939'da ailesiyle birlikte Fransa üzerinden ABD'ye göç etti. Hollywood'da yaşayan bir genç olarak fotoğrafçılığa ilgi duydu ve Los Angeles City College'da fotoğrafçılıkla denemeler yapmadan bir ticari fotoğraf stüdyosunun karanlık odasında çalışarak deneyim kazandı. 1948'de New York'a taşındı ve temizlik işleri karşılığında New School for Social Research'te film dersleri almaya başladı. 
 
Rolleiflex kamerasıyla 1949'da Fransa ve İtalya'yı gezen Erwitt, 1951 yılında askere çağrıldı ve Almanya ve Fransa'da Ordu Muhabere Teşkilatı'na bağlı bir birimde görev yaparken fotoğrafçılık görevlerinde bulundu.
 
 
Erwitt, New York'tayken Edward Steichen, Robert Capa ve Tarım Güvenlik İdaresi'nin eski başkanı Roy Stryker ile tanıştı. Stryker başlangıçta Erwitt'i, şirket için bir fotoğraf kütüphanesi kurduğu Standard Oil Company'de çalışması için işe aldı ve ardından onu Pittsburgh şehrini belgeleyen bir projeyi üstlenmesi için görevlendirdi.
 
1953'te Magnum Photos'a katıldı ve resimli dergilerin altın döneminde Collier's, Look, LIFE, Holiday ve diğer önemli isimler için serbest fotoğrafçı olarak çalıştı. Hayatı boyunca fotoğrafçı ve gazeteci olarak çalışan Erwitt’in fotoğrafını çektiği ünlü kişiler arasında Marilyn Monroe, Grace Kelly, Jack Kerouac, John F Kennedy ve Jackie Kennedy vardı. 1959'da, “Kitchen Debate (Mutfak Tartışması)” olarak anılan diplomatik ziyaret sırasında Nikita Kruşçev ile Richard Nixon arasındaki gerilim anını yakalamak için oradaydı. 1964'te Erwitt Küba'yı ziyaret etti ve Fidel Castro ile Che Guevara'nın portrelerini çekti.
 
 
1960'ların sonlarında Erwitt, üç yıl boyunca Magnum'un başkanlığını yaptı. Daha sonra sinemaya yöneldi: 1970'lerde birçok önemli belgeselin ve 1980'lerde HBO için on sekiz komedi filminin yapımcılığını üstlendi.
 
Erwitt, müşfik ironisi ve Magnum'un ruhuna özgü geleneksel hümanist duyarlılığıyla tanındı. Fotoğrafın akıldan ziyade duyulara ve duygulara hitap etmesi gerektiğine inanan ve "Fotoğraf çekilirken sorgulanmaması veya analiz edilmemesi gereken bir hediye gibi kolayca gelir" diyen Erwitt mesleğini entelektüelleştirmemeyi tercih ederken fotoğrafçılığın, geçimini sağlarken ilgi alanlarının peşinden gitmesine izin verdiğini sıklıkla belirtirdi.
 
Erwitt, hayatın en absürt ve büyüleyici anlarını bulmaya kendini adadı. Köpekler, Erwitt için insanlığa dair verimli bir içgörü kaynağıydı. Canlılara duyduğu sempatiyi onlara adadığı dört kitabıyla dışa vurdu. 1998'de yayınlanan Dog Dogs adlı fotoğraf kitabında şunları kaydetti: "Yürek, duyarlılık ve sadakat açısından bize daha yakın başka hayvan bilmiyorum."
 
 
Aşk ve romantik birliktelikler de Erwitt’in kadrajındaydı. Bir arabanın yan aynasında görünen çift, Erwitt'in en sevilen çekimlerinden biriyken, mutfakta dans ederken gösterilen diğer bir çift Robert ve Mary Frank, uzun yıllar boyunca pek çok izleyicinin aklında kalan bir görüntü oluşturdu. Erwitt'in merceği karısı ve küçük çocuğunun yer aldığı bir fotoğrafla kendi kişisel hayatına çevirmesi, 1955'teki hümanist sergi “Family of Man”deki ilk sergisinden bu yana birçok kişiyi etkiledi.
 
 
 
2002 yılında Erwitt, Kraliyet Fotoğraf Derneği'nin Yüzüncü Yıl Madalyası'na ve 2011 yılında Uluslararası Fotoğraf Merkezi'nin "tarihin tanığı ve kamerası olan bir hayalperest" olarak anılan Yaşam Boyu Başarı Ödülü'ne layık görüldü.
 
Ara Güler’le de tanışıklığı bulunan Elliott Erwitt 2007 yılında İstanbul Modern’de düzenlenen "Magnum Fotoğrafları ile Türkiye" sergisiyle Türkiye’de de yakından tanınmıştı.
 
Bugün Erwitt'in çalışmalarının geniş bir retrospektifi Lyon'daki La Sucrière'de sergileniyor. Sergi 17 Mart 2024 tarihine kadar devam edecek.