Milliyet Sanat
Şubat 2017

Hangi Sherlock?

Sevin Okyay
Laurie King’in kitabı “Arıcının Çırağı" (The Beekeeper’s Apprentice) Sherlock Holmes yeni bir yardımcı bulmuş. Ama bu yardımcı, Dr. Watson’dan çok, TV dizisi “Elementary”deki Dr. Joan Watson’ı andırıyor.
"Arıcının Çırağı"
Laurie R. King
Portakal Kitap
Fiyatı: 25 TL
Polisiye
 
Polisiyenin, telif sorunu geride kalan büyük yazarlarının kitapları üst üste baskılar yaparken, bir yandan da ortaya başka yazarların kaleme aldığı ek maceralar çıktı, çıkıyor. Sherlock Holmes çok genç, çok yaşlı, İngiltere’de, İspanya’da, her yerde. Elbette sinemada (Guy Ritchie filmleri) ve televizyonda da ("Sherlock", "Elementary") boy gösteriyor. Ama zaten Holmes, en çok uyarlaması yapılan edebi karakterdir. Guinnes Rekorlar Kitabı’na göre 2012 yılında 254 sinema ve TV uyarlaması vardı. Öte yandan, Sophie Hannah da Agatha Christie Vakfı'nın onayıyla Agatha Christie’nin izinde gidiyor ve Hercule Poirot’yu yeniden hayata geçiriyor. Üstadenin yerini tutabiliyor mu? Eh, bence tutamıyor.
 
Gene de, yeni kılıklara sokulmak istenen asıl polisiye yıldızı, Sherlock Holmes tabii. Doğrusu, sinema ile televizyon bir yana, karakterimizi kâğıt üzerinde değiştirmek isteyenlere pek de iyi gözle bakmamışımdır. Önyargıyla, önceden değil, okuduktan sonra. Ama “Arıcının Çırağı”nda nihayet Holmes’e farklı gözle bakabilen ve ona layık bir yardımcı bulmuş yazara rastladım. Laurie R. King, büyük dedektifle dağda-bayırda karşılaşan, hatta onun üstüne bakıp ezmesine ramak kalan 15 yaşındaki Mary Russell’da bulmacayı çözmüş. Yardımcı deyince, perde ve ekranda onu oynayanların yorumuna göre tarifi değişen Dr. Watson’a bir itirazım yok. Üstelik “Sherlock” mini dizisinde onu bizim temsilcimiz gibi, Sherlock’un eşsiz zekası ile aramızda tampon oluşturarak ve zeki bir doktor/asker olarak oynayan Martin Freeman’ın yorumundan hoşnutum. Ne var ki, “Elementary”nin Dr. Joan Watson’ında Lucy Liu bambaşka bir şeydi. Mary de onun gibi.
 
Hem öksüz hem yetim
 
Yıl 1915… Sussex'te bir çiftlik evinde iki baş karakterimizle karşılaşıyoruz. Bunlardan genç olanı, aynı zamanda anlatıcımız. 15 yaşındaki Mary Russell yakın zamanda hem öksüz hem yetim kalıp hiç sevmediği teyzesinin yanına yerleşmiş. Sıska, uzun boylu, çok zeki ve biraz da yaş icabı, kendini beğenmiş. Elinde  kitabıyla yürürken, eşsiz dedektifi çiğnemesine ramak kalıyor. Sherlock Holmes ise arılarıyla (ve belki de anılarıyla) polisiye dünyasından çekilip buraya yerleşmiş. Arıları yetiştiriyor ve inceliyor. Yalnız 'arıcı' kelimesi aklınıza hemen Theo Angelopoulos’un aynı isimli (The Beekeeper) filminin kahramanı Marcello Mastroianni’ye getirmesin! Bildiğimiz Holmes gene de.
 
Bildiklerini öğretmek
 
Ama Sherlock da cevher gördü mü tanıyor. Russell’ın neredeyse üstadınkine denk bir zekası var. Oysa dedektifimiz daha önce böyle biriyle karşılaşacağını aklına bile getirmemiş. Bildiği her şeyi ona öğretmeye başlıyor.
 
“Arıcının Çırağı ya da Kraliçenin Ayrıştırılması Üzerine" (The Beekeeper's Apprentice: or, On the Segregation of the Queen) polisiyeye ve biz okurlara uzun ömürlü olacağını umut ettiğimiz bir karakter armağan ediyor. Laurie R. King’in, yaşayan en büyük Sherlock Holmes uzmanı Leslie S. Klinger’ın da takdirini kazanmış. Hatta bu takdir birlikte kitap hazırlamaya kadar vardı. Doyle ile ilgisi olmayan çoğu ünlü yazarlara Sherlock Holmes hikayeleri yazdırdılar mesela. Ama eğer Mary’yi sevip de (İngilizce olarak) devam etmek isterseniz, hemen hatırlatalım: Holmes ile ikisinin 20'yi aşkın macerasına ek olarak, "The Mary Russell Companion" çok keyif verici bir kitaba benziyor.