Bir süredir Netflix’te gösterimde olan Marco Polo dizisi, ilgiyi yeniden bu tarihi kişiliğin üzerine çekmeyi başardı. Venedik’ten babasıyla birlikte Doğu’ya doğru bir yolculuğa çıkan genç tüccarın sonrasında yıllarca Kubilay Han’ın sarayında geçen hayatı o tarihten bugüne kadar hem bir ilgi ve merak konusu olmuştur.

1254 yılında doğan Marco Polo, tüccar babasını ilk defa 15 yaşındayken görebildi. Zira babası Niccolo devrin tanınan tüccarlarından biriydi ve hayatı başta Karadeniz olmak üzere pek çok farklı coğrafyada ticaret yapmakla geçiyordu. Marco da babasının izinden gidip bir tüccar olmak üzere kervanlarla yola çıkmayı kendisine geleceği için kariyer olarak seçmişti. 1271’de Papa’nın görevlendirdiği babasının yanında Kubilay Han’a bir mektubu ulaştırmak ve ticaret yapmak için Doğu’nun bilinmezliğine doğru yola çıktı.

Kuşkusuz o dönemde Doğu’ya giden başka tüccarlar, din adamları ve az sayıda da gezgin vardı. Ancak yine de bu uçsuz bucaksız coğrafya Avrupalılar için hep gizemli bir yerdi. 1271’de Doğu’nun en uzak noktasına doğru yola çıkan Marco Polo, 17 yıl boyunca Kubilay Han’ın yanında, bir danışman olarak kaldı. Marco Polo’yu o devirde böyle bir noktaya taşıyan zekası ve gözlem yeteneğiydi. Bunu, Doğu seyahati sırasında kaleme aldığı notlarla anlamak mümkündür. Zira bu yazılar, yüzyıllar boyunca Avrupa’nın Uzak Doğu, hakkında bildikleri konusunda temel kaynaklardan biri oldu.

Tutsaklığı döneminde kaleme aldı

Marco Polo’nun aktardıklarının doğruluğu bugün için soru işaretleri barındırsa da ismi bugün en başta Venedikliler için bir gurur kaynağıdır. Marco Polo adı, dünyanın en çok turist çeken kentlerinden biri olan Venedik’in uluslar arası havaalanında yaşatılmakta. 70 yıllık ömrünün büyük bir bölümünü ticaretle geçiren ve bu sayede iyi bir gelir elde eden Marco Polo’nun hayatına dair en dikkat çekici noktanın “hanlar hanı” olarak bilinen Kubilay Han’ın sarayında geçirdiği süre olması elbette şaşırtıcı değil. Ancak bu gezgin-tüccarın hayatının Cenevizler tarafından tutsak edildiği dönem de oldukça ilginçtir. Bu dönem, Marco Polo’nun Doğu seyahati sırasında yaşadıklarını kaleme aktardığı zaman aralığı olarak da bilinir.

Başta Kristof Kolomb olmak üzere sonraki çağlarda pek çok gezgine ilham olan Marco Polo’nun hayatı Laurence Bergreen’in kaleme aldığı ve Mine Zeybekoğulları çevirdiği eserle Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları tarafından dilimize kazandırıldı. Kitap, yolu Türkiye topraklarından da geçen bu önemli isme dair Türkçedeki en kapsamlı çalışmalardan biri olma özelliği taşıyor.

Marco Polo’nun kendi yazdıklarının yanı sıra dönemin kayıtları ve araştırmalar sonucu ortaya çıkan kitap bu tarihsel kişiliğin yaşamına dair çok önemli bilgileri okura aktarıyor. Daha önce Leibniz’den Hegel’e, Büyük Konstantin’den Bismark’a 37 ismin hayatını okurla buluşturan Türkiye İş Bankası Yayınları, biyografi serisinin bu en yeni çalışması araştırmacılara da kaynaklık yapacak türde bir eser olarak karşımıza çıkıyor.

ihsan.dindar@milliyet.com.tr

ihsandindar@gmail.com

http://instagram.com/ihsandinovski