İhsan Dindar - Milliyet Sanat

20. yüzyıl iki dünya savaşı ve pek çok kanlı çarpışmayla devrimin yaşandığı bir yüzyıl olarak geride kaldı. Bu yüzyılda yaşananlar bir bakıma da 21. yüzyılın kaderini belirledi. 20. yüzyılın mirası çağımızın içinde bulduğu çıkmazların da sorumlusu olarak görülebilir. Savaşlar başlatan, bitiren kahramanlar ve diktatörler 20. yüzyılı özetleyen isimler oldu.

Mutlak monarşilerin yıkılıp yerine yeni rejimlerin kurulduğu ancak çoğunlukla yine eskisi gibi yönetimsel olarak her şeyin bir ismin etrafında toplandığı bu çağ, pek çok yönüyle araştırılıp kitap veya makale olarak yayınlandı. Ancak 20. yüzyılın bu çok konuşulan isimlerinin özel hayatları, örneğin çocuklarına dair detaylar genellikle göz ardı edildi.

Diktatörlerin özel hayatlarının tarihi

Jean-Christophe Brisard ve Claude Quétel’in hassas bir araştırmasının ürünü olan “Diktatörlerin Çocukları”, 2014’te Paris’te yayımlandığında büyük yankı yaratmış, içindeki anekdotlar ve açığa çıkan bilgiler, Fransız basınında yer bulmayı başarmıştı. 

Adı geçen çalışmanın yaklaşık dört yıl sonra Olcay Kunal’ın çevirisiyle Türkçeye kazandırılmış olmasıysa büyük öneme sahip. Özellikle son yıllarda Avrupa veya daha geniş kapsamlı tarih çalışmalarının okurla buluşması sevindirici bir gelişme. Yapı Kredi Yayınları’nın bu açıdan baştan Niall Ferguson, Ian Buruma, Tony Judt, Mark Mazower ve Anthony Beevor gibi günümüzün Batı’daki popüler tarihçilerinin eserlerini yayınlaması, Türk okurun geçmişte yaşadığı literatürü takip edememe sorununu önemli oranda azaltan bir faktör.

Diktatörlerin Çocukları da bu minvalde değerlendirildiğinde önemsenecek bir çalışma. Stalin, Mussolini, Franco, Castro, Pinochet, Duvalier, Hafız Esad, Mao gibi diktatörlerin özel yaşamları çocukları üzerinden anlatılırken ortaya dikkat çekici sonuçlar da çıkıyor.  Adı geçen kimi diktatörlerin çocukları da babalarının yolundan gidip ülke yönetimini devralırken kimisi tarih sayfalarına sadece “diktatörün çocuğu” olarak not düşüldü.

Diktatörlerin özel hayatlarına dair az bilinen fotoğraflarla zenginleştirilmiş “Diktatörlerin Çocukları”, 20. Yüzyılın siyasilerinin biyografilerine merak duyanların kütüphanelerinde bulundurabileceği bir çalışma olarak okurun ilgisine sunuldu.